AbbVie is al jaren groot en sterk dankzij het geneesmiddel Humira, het bestverkochte medicijn ter wereld. Met vergelijkbare middelen - eveneens uit de klasse van zogenoemde TNF-alfaremmers - hebben ook andere grote farmaconcerns een sterke marktpositie veroverd. Het commerciële succes danken deze bedrijven voor een belangrijk deel aan het feit dat hun medicijnen het leven van patiënten met allerlei ontstekingsziektes enorm hebben verbeterd.
Pillen in plaats van injecties
Maar de TNF-alfaremmers hebben het rijk niet meer alleen. Een nieuwe klasse medicijnen doet momenteel zijn intrede, de zogenoemde JAK-inhibitors, die een ander werkingsmechanisme hebben. Het Galapagos-medicijn filgotinib is een van deze JAK-inhibitors.
Een voordeel van de nieuwe medicijnen is dat ze bestaan uit pillen, terwijl TNF-alfa-remmers met injecties worden toegediend. Dat kan een belangrijk verschil maken, zo hield Van de Stolpe zijn beleggers vorige maand nog eens voor. 'Patiënten met chronische aandoeningen willen geen injecties. Die zijn vervelend. Een pil is prima.'
Galapagos is een laatkomer
Ten opzichte van de andere bedrijven die een JAK-inhibitor ontwikkelen, heeft Galapagos één groot nadeel: het bedrijf loopt achter op de concurrentie. Twee farmabedrijven hebben al een JAK-inhibitor op de markt. Nummer drie is AbbVie, dat zijn variant waarschijnlijk dit jaar kan gaan introduceren. Galapagos kan op zijn vroegst volgend jaar pas gaan verkopen. Het risico bestaat dat de koek dan al is verdeeld.
Vruchtbaarheid
Besmuikt gelach: het is lastig patiënten te vinden die willen meewerken aan een onderzoek naar verminderde spermaproductie
Bovendien moet Galapagos in de Verenigde Staten rekening houden met extra vertraging. De toezichthouder daar heeft aanvullend onderzoek geëist naar mogelijk nadelige effecten van filgotinib op de mannelijke spermaproductie. Het risico lijkt klein en de Europese toezichthouders tillen er niet zwaar aan, maar de Amerikanen willen meer zekerheid. De vertraging kan makkelijk oplopen, omdat het lastig is patiënten te vinden die willen meewerken. Het is een constatering die vaak aanleiding is voor besmuikt gelach, ook op de nieuwjaarsborrel in Leiden.
De schildpad en de haas
De dreiging van extra vertraging kon de pret op de nieuwjaarsborrel evenwel niet drukken. Van de Stolpe en zijn medewerkers zijn ervan overtuigd dat filgotinib minder serieuze bijwerkingen geeft dan de andere JAK-inhibitors. Een groot onderzoek liet vorig jaar zien dat het Galapagos-medicijn in dat opzicht (bijvoorbeeld voor het risico op trombose) beter scoort.
Die studie stemde ook waarnemers op Wall Street optimistisch. Zij geloven in een herhaling van de fabel van de schildpad en de haas. Althans, als het gaat om de slag tussen de JAK-inhibitors. De gunstigste prognoses voor filgotinib voorspellen een topomzet van $6 mrd op jaarbasis. Humira blijft naar alle waarschijnlijkheid een maatje te groot, met zijn huidige verkoopomzet van bijna $20 mrd.
Beleggers kijken nu vol spanning uit naar de resultaten van twee andere grote patiëntenstudies waarvan de resultaten binnenkort bekend worden gemaakt. In één geval gaat het om een rechtstreekse vergelijking van filgotinib met Humira.
Zoals altijd is Van de Stolpe is optimistisch. 'We verwachten een behoorlijk betere veiligheid. En we verwachten dat de doktoren om die reden voor filgotinib gaan kiezen.'
Lees ook
Dubbelinterview: Meer durf is nodig, gaan met die banaan
Galapagos is intussen al volop bezig om zich voor te bereiden op de volgende fase in de concurrentiestrijd, die van de verkoop. Om die reden haalde Van de Stolpe anderhalf jaar geleden al Michele Manto binnen als hoofd van zijn verkoopteam. Het was een opvallende transfer. Manto is afkomstig van AbbVie en was daar nauw betrokken bij het verkoopsucces van Humira.
AbbVie-manager aangetrokken
Deze maand haalde het Nederlands-Belgische biotechbedrijf opnieuw een belangrijke manager weg bij zijn grote concurrent. Het gaat om Sabine Koken, een van de directieleden van AbbVie Nederland. Zij krijgt de leiding over de verkooporganisatie van Galapagos in de Benelux. Met Manto en Koken heeft Galapagos de beschikking over twee verkopers die de markt voor reumamedicijnen uitstekend kennen.
De lucratieve markt voor reumamedicijnen
Humira $19,9 mrd (2018, AbbVie, een TNF-alfa-remmer)Enbrel $7,1 mrd (2018, Amgen, Pfizer, een TNF-alfa-remmer) Remicade $ 7,2 mrd (2017, J&J, Merck & co, een TNF-alfa-remmer)Xeljanz $ 1,8 mrd (2018, Pfizer, een Jak-inhibitor)Olumiant $0,2 mrd (2018, Eli Lilly, een Jak-inhibitor)Upadacitinib (stofnaam, komt waarschijnlijk in 2019 op de markt, AbbVie)Filgotinib (stofnaam, komt waarschijnlijk in 2020 op de Europese markt, Galapagos)
Veel aandacht van het verkoopteam zal uitgaan naar de prijsstelling, een heet hangijzer. Het is een lastige opgave voor Galapagos, omdat de TNF-alfaremmers vorig jaar in Europa spectaculair in prijs zijn verlaagd. Dat zet ook de toekomstige introductieprijs van filgotinib onder druk. Van de Stolpe lichtte op de nieuwjaarsbijeenkomst al een tipje van de sluier op. De prijs van filgotinib zal niet veel verschillen van de JAK-inhibitors die nu al op de markt zijn. Dat komt neer op ruim €10.000 per patiënt per jaar.
Aangekomen bij dit gespreksonderwerp namen de zenuwen op de Galapagos-nieuwjaarsborrel merkbaar toe. Ook de Galapagos-fans zijn vertrouwd met een bekend wijsheid uit de farmaceutische industrie. Die luidt: niets is voor een biotechbedrijf zo gevaarlijk als het moment van marktintroductie van zijn eerste medicijn. In de ontwikkelingsfase is er immers nog alle ruimte om te dromen. In de verkoopfase gelden veel hardere wetten.