Nog even het stukje van 7-01-2015 uit de Cobouw...Daar worden de scenario's geschetst.
Kan Ballast Nedam het vege lijf nog redden?
Grootbedrijf | Laatst gewijzigd:07-01-2015 08:57 | Joost Zwaga | 5
Den Haag - Hoe gaat het verder met Ballast Nedam? Kan de wankelende aannemer uit Nieuwegein het vege lijf nog redden of is een overname dan wel fusie toch de meest logische stap? Vijf scenario’s op een rij.
Scenario 1: Overname door Nederlandse branchegenoot
Voor een overname is een overnemende partij nodig. Daar ligt meteen een groot probleem: wie wil Ballast Nedam kopen op een moment dat de Nederlandse bouwmarkt gebukt gaat onder enorme overcapaciteit? Grote bouwers als BAM, Heijmans, VolkerWessels en Strukton hebben momenteel meer belang bij een concurrent minder dan bij het kopen van nog meer productiecapaciteit.
Voor veel van de Nederlandse bouwbedrijven geldt bovendien dat ze zelf de nodige financiële problemen kennen. Die zijn misschien niet zo groot als die van Ballast Nedam, maar maken een investering van tussen de 75 en 100 miljoen – hetgeen Ballast Nedam volgens analisten moet kosten – niet waarschijnlijk.
Blijven over de middelgrote bouwers met ambitie. Middels een overname van Ballast Nedam kunnen zij zich één klap en op een relatief goedkope wijze, een positie in de Nederlandse bouwtop bemachtigen. Hurks wordt in dat verband veel genoemd. Dat is niet verwonderlijk: de Brabantse aannemer kocht afgelopen jaren al een belang van 18 procent in Ballast Nedam bijelkaar. Bij een verkoop van het Nieuwegeinse bouwconcern aan een ander zal Hurks er, gezien de huidige beurskoers, flink bij inschieten. Misschien is het voor het bedrijf daarom lucratiever om Ballast Nedam helemaal in te lijven, al dan niet met hulp van een investeringsmaatschappij.
Scenario 2: Overname door een buitenlandse partij
Ballast Nedam maakte vlak voor de jaarwisseling bekend dat ze door binnenlandse én buitenlandse partijen is benaderd om de mogelijkheden van een fusie of overname te verkennen. Gaat het om buitenlandse bouwers dan ligt Strabag het meest voor de hand. De Oostenrijks-Duitse bouwonderneming is in toenemende mate actief in ons land en aast al enige tijd op uitbreiding van zijn marktpositie. Begin vorig jaar werden de Nederlandse wegenbouwactiviteiten van Janssen de Jong ingelijfd, maar daarmee is Strabag waarschijnlijk hier nog niet uitgewinkeld. Geld lijkt geen probleem. Het concern (74.000 werknemers) boekte in 2013 een winst van 114 miljoen op een omzet van 12,5 miljard.
Voordeel voor Strabag is dat ze samen met Ballast Nedam (en Strukton) werkt aan de A15 Maasvlakte-Vaanplein, het wegenbouwproject dat kampt met torenhoge kostenoverschrijdingen - en daardoor Ballast Nedam aan het wankelen heeft gebracht. Strabag kent als bouwpartner de details van het contract en kan als geen ander de nog te lopen risico’s inschatten.
Scenario 3: Opknippen en in brokken verkopen
Onder druk van de banken verkocht Ballast Nedam afgelopen jaar enkele goed renderende onderdelen. De offshore windparktak werd overgedaan aan baggeraar Van Oord; de gasnetactiviteiten kwamen in handen van investeringsmaatschappij Bencis. Met de opbrengst kon de schuld worden teruggebracht tot ongeveer 60 miljoen. Wat over is, is een bedrijf met drieduizend werknemers, actief in bouw, vastgoed, infra en toelevering. Verliesgevend, dat wel.
Is het mogelijk om Ballast Nedam op te knippen om vervolgens de verschillende brokken te verkopen? Het kan, al zullen de banken en aandeelhouders – die momenteel de scepter zwaaien in Nieuwegein – verkoop van de onderneming in zijn totaliteit prefereren. Uit angst achter te blijven met alleen de verliesgevende onderdelen of projecten.
De financiers weten echter ook dat het aantal gegadigden sterk zal toenemen wanneer delen van Ballast Nedam in de etalage komen te staan. Boskalis zou zo maar interesse kunnen hebben in de natte aannemerij van Ballast Nedam. En bij menig regionaal bouwbedrijf valt serieuze belangstelling te verwachten in delen van de woningbouwportefeuille, zeker nu de woningmarkt zich lijkt te herstellen. Voor sterke (woningbouw-)merken van Ballast Nedam, zoals Heddes, Ursem, Bouwborg en de IQ-woning zal het weinig moeite kosten om een nieuwe eigenaar te vinden. Datzelfde geldt zelfs voor de utiliteitsbouwtak en de verliesgevende infrapoot; daar moeten kopers voor te vinden zijn. Al zal bij die laatste het A15-project – en dan vooral de toekomstige risico’s – wel roet in het eten kunnen gooien.
Scenario 4: Zelfstandig verder
De manier waarop Ballast Nedam zichzelf in de etalage heeft gezet, doet vermoeden dat het bestuur van de onderneming geen andere oplossing meer ziet om het hoofd boven water te houden. Maar wat als de procedure die de A15-aannemers tegen Rijkswaterstaat momenteel voeren, succesvol wordt afgesloten? Het kan dan zo maar zijn dat Ballast Nedam een verliespost van 100 miljoen kan doorstrepen. Dan is de bouwer er nog niet, maar de wereld ziet er wel meteen heel anders uit. Met aanvullende kostenbesparingen en met wat hulp van de banken, moet het mogelijk zijn om de zelfstandigheid overeind te houden.
Grote vraag is of Ballast Nedam de tijd krijgt om de uitkomst van de geschillenprocedure af te wachten. Een snelle afwikkeling is niet te verwachten, zo werd onlangs wel duidelijk. En zelfs als de expertcommissie, die zich over de miljoenenclaims van de bouwers buigt, op korte termijn met een uitspraak komt, staat het Rijkswaterstaat vrij om de zaak bij de rechtbank aanhangig te maken.
Scenario 5: Faillissement
Een inktzwart scenario. Een drama voor toeleveranciers, banken en medewerkers. Tenminste als ervan uit wordt gegaan dat het faillissement niet wordt gevolgd door een doorstart. Dat is, gezien de omvang van Ballast Nedam, niet erg waarschijnlijk. Het bedrijf beschikt immers over voldoende onderdelen die nog levensvatbaar zijn en heeft alleen al meer dan honderd projecten onderhanden met een aanneemsom van 1 miljoen euro of meer.
Een doorstart, in afgeslankte vorm, vereist wel de medewerking van financiers. Gezien de grote sommen geld die zij nog hebben uitstaan bij Ballast Nedam, moet dat echter geen probleem zijn.
Een faillissement zou het bouwconcern in ieder geval bevrijden van het A15-project. Aan de andere kant zadelt het Strukton en Strabag op met een extra probleem. Alle verliezen die vanaf dat moment nog worden geleden op het toch al zwaar verliesgevende werk, komen dan voor hun rekening.
In vreemde handen
Ballast Nedam kent een turbulente geschiedenis als het gaat om het aandeelhouderschap. De bouwer, die in 1969 ontstaat uit de fusie tussen Ballast en Nedam, wordt in 1987 overgenomen door British Aerospace. Het Britse concern zet de bouwonderneming zes jaar later alweer in de etalage. Boskalis toont interesse, doet ook een bod, maar haakt op het laatste moment toch af. Dat biedt Hochtief de mogelijkheid om Ballast Nedam in te lijven. Dat doen de Duitsers, samen met ING. De bank verzilvert zijn belang in 1994 als de bouwer een beursnotering krijgt. In 2004 verkoopt ook Hochtief zijn 48-procentsbelang, aan ontwikkelaar TCN en investeringsmaatschappij Wedge. Pogingen van TCN-topman Rudy Stroink om vervolgens tot een fusie te komen, mislukken. Hij verkoopt zijn aandelen Ballast Nedam daarna aan institutionele beleggers. In 2008 neemt de Hurks Bouwgroep een belang van 10 procent in de Nieuwegeinse bouwer. In de jaren daarna breidt Hurks dat belang uit tot boven de 20 procent. Vandaag de dag heeft de Brabantse bouwer nog 18 procent van de aandelen in zijn bezit.
Publicatie datum: 07-01-2015 08:57
Bedrijfsvoe