Deelnemers: statiegeld op plastic flesjes en blikjes
Uitslag stelling: ’Inleveren afval belonen’
Door René van Zwieten
07 nov. 2019 in WAT U ZEGT
Statiegeld op kleine plastic flesjes en blikjes moet snel ingevoerd worden in Nederland, liever vandaag dan morgen, vindt meer dan driekwart van de deelnemers aan de Stelling van de Dag. Zo’n maatregel kan goed tegen zwerfafval werken, denken velen.
Het is veel deelnemers een doorn in het oog dat straten, bermen en op- en afritten langs (snel)wegen soms bezaaid liggen met plastic flesjes en blikjes. Al dat zwerfafval is een rot gezicht en bovendien milieuvervuilend. Om vuil in de openbare ruimte te weren, kijken we vaak naar de (lokale) overheid die voor genoeg faciliteiten moet zorgen om afval in te deponeren. Maar veel respondenten menen dat er ook een mentaliteitsverandering (onder de jeugd) moet komen omdat te gemakkelijk afval wordt achtergelaten. Het begint met opvoeden door ouders en ook scholen kunnen een duit in het zakje doen. Ondertussen, vindt een meerderheid, zou de houding ten opzichte van zwerfafval het beste beïnvloed kunnen worden door hoge boetes te zetten op het weggooien van vuil op straat. Zo stelt een voorstander van de harde lijn: „Misschien is een idee om eens in Singapore te gaan kijken. Nérgens zwerfafval! Waarom niet? Er wordt gehandhaafd! En hoe!”
De meeste deelnemers tonen zich erg milieubewust door zelf fanatiek afval te scheiden. Negen op de tien respondenten houden papier apart, maar velen scheiden ook keurig het gft-vuil, plastic/blik, batterijen en textiel van het rest-afval. Tegelijkertijd vinden de meesten dat de industrie en de detailhandel veel meer kunnen doen om enerzijds plastic te weren en anderzijds om recycling van dit materiaal te promoten. Velen wijzen ook op vroegere tijden. „Veel meer de industrie dwingen tot glas en papieren verpakkingen. Midden jaren zestig waren we werkzaam in een kruidenierszaak en van plastic was geen sprake. Papier en glas waren veelal de verpakkingen of artikelen werden apart afgewogen en los verkocht. Anno 2019 moet dat toch ook mogelijk zijn”, zegt deze gepensioneerde. Toch vraagt dit wel een omslag in het denken over verpakkingen.
Voorlopig gelooft de meerderheid zeker in statiegeld op plastic flesjes en blikjes. Sommigen hebben al een idee over de hoogte: „zeker 25 eurocent, als het minder is gooit de jeugd het nog op straat!” Daarnaast zien enkele voorstanders als bijkomend voordeel het oude ’heitje voor een karweitje’ weer terugkomen: „als er statiegeld op flesjes en blikjes geheven wordt, gaan kinderen dit verzamelen voor extra zakgeld.”
En dat zo’n milieuplan goed kan werken, is in het buitenland al bewezen. Zo weet een frequente Balkanganger: „Ik kom al jaren in Kroatië, daar hebben ze ook statiegeld op plastic flessen en blikjes. Vroeger werd dat allemaal op staat gegooid maar met de invoering van statiegeld vind je niets meer.”
Slechts één op de vijf ziet niets in het statiegeldplan. Deze tegenstanders zijn zeer sceptisch over de uitvoerbaarheid van zo’n maatregel en velen onder hen geloven ook niet in de werking ervan bij jongeren. „Denkt men nu echt dat kinderen/jongeren hun flesje gaan terugbrengen voor dat rottige kwartje? Welnee, te lui!” En sommigen keren zich tegen afvalscheiding omdat zij veronderstellen dat ’veel gerecycled materiaal later weer wordt samengevoegd’. „En, hup, dat gaat dezelfde oven in”, foetert één van hen.