---vervolg waardeloze interview---
Een doorstart tegen lagere kosten na een faillissement is nooit aan de orde geweest, zegt de financieel directeur. Het Zweedse SAS is daar nu mee bezig. Ook de staatsagent hintte daarop in zijn veelbekritiseerde rapportages. „KLM was voor corona een bloeiend bedrijf. Er was geen aanleiding voor een faillissement. We hadden de overbrugging nodig totdat de grenzen weer open zouden gaan en we weer konden vliegen. De reden dat de staat ons hielp, is ons netwerk van bestemmingen, waardoor Nederland als internationaal handelsland goed verbonden is gebleven met de rest van de wereld.”
Verontwaardigd
Swelheim is in al die jaren slechts één keer publiekelijk verontwaardigd geweest, toen hij in 2023 een brief stuurde naar de minister van Financiën naar aanleiding van de rapportages van Kremers. „Ik sta nog altijd achter die brief. De omstandigheden waren door de inflatie en de krappe arbeidsmarkt veranderd, daar moeten partijen ook begrip voor hebben. Er komt nog een evaluatie, daarom wil ik er niet al te veel over zeggen. Maar achteraf is het makkelijk praten. De toekomst laat zich niet voorspellen, soms lopen dingen anders.”
Opvallend is dat de politiek KLM na de redding negatief bejegende, terwijl de politici veelvuldig vliegen. Een deel van de Tweede Kamer wil Schiphol laten krimpen, terwijl dit vanuit de redding tijdens corona kapitaalvernietiging is. Hoe verklaart Swelheim deze omslag? „Het maatschappelijk sentiment is dat mensen zich zorgen maken over de overlast van Schiphol en het klimaat. Ik begrijp dat. Tegelijkertijd is de vraag naar luchtvaart ontzettend groot en snapt iedereen het belang van luchtvaart. Daar moeten we een balans in vinden. We moeten ook reëel zijn, de geluidsoverlast is niet morgen weg, we investeren miljarden om dat in de komende jaren te verminderen.”
BEKIJK OOK:
Kassa voor KLM-personeel: winstdeling van €52 miljoen ondanks dure annuleringen
Een deel van de politiek misbruikte gedurende 2021 corona om KLM langer aan de grond te houden en daardoor langer aan het staatsinfuus te houden. Swelheim herkent dit beeld niet. „Ik ben dankbaar dat we de steun hebben gehad. Zonder zou het nog veel zwaarder zijn geworden. En laten we niet vergeten dat het een succes is geweest. Het doel is bereikt: het netwerk van KLM is er gebleven als pijler van het vestigingsklimaat en als grote werkgever.”
Opvallend hierbij is de rol van Schiphol, die zich afscheidde van de rest van de sector door met plannen te komen voor nachtsluiting en de krimp steunde. Ook werden de havengelden met 37% omhoog gegooid en een verdere verhoging valt niet uit te sluiten onder meer door bouwblunders.
Moet KLM niet in het geweer komen tegen die verhoging? Swelheim wijst erop dat er niet voor niets een rechtszaak over de havengelden is gekomen, maar Schiphol past volgens hem de regels toe. Eerder stelde de sector dat deze zouden worden moeten aangepast. „De afspraak bij het leningenpakket was dat we vijftien procent op de kosten moesten besparen en dat de medewerkers en de ketenpartners, zoals Schiphol, ook zouden bijdragen. Dan is het toch gek dat onze belangrijkste ketenpartner die in handen is van de overheid, er niet aan bijdraagt”, aldus de financieel directeur.
BEKIJK OOK:
Topvrouw KLM pakt €1,2 miljoen aan beloningen
Ooit was sprake van een ‘gouden driehoek’ tussen overheid, Schiphol en KLM. Swelheim noemt het zorgelijk dat de meningen zo uiteenlopen over hoe minder geluid en minder CO2 bereikt moeten worden. “Door goed samen te werken hebben we als land een prachtig luchtvaartknooppunt opgebouwd. Nu zijn we met elkaar bezig in plaats van de concurrentie buiten, denk aan Istanboel en Dubai. Dat is zorgelijk. We hebben eenzelfde visie nodig in plaats van dat iedereen met eigen proefballonnen bezig is. Wij investeren langjarig, dan moeten we ook de zekerheid hebben dat we ook ons geld kunnen blijven verdienen. De uitdagingen zijn groot.”