Fokker helpt Chinezen op weg met vliegtuigen
DOORBRAAK IN AZIË STORK-DOCHTER
door WOUTER VAN BERGEN
AMSTERDAM – Fokker Technologies tekent morgen in Sjanghai een contract over een verregaande samenwerking met de ambitieuze Chinese vliegtuigbouwer Comac. De deal die in aanwezigheid van minister Verhagen (Economische Zaken) zal worden beklonken, kan het vliegtuigconcern op termijn voor miljarden aan opdrachten opleveren. „Voor Fokker is dit dé doorbraak in Azië”, aldus goed ingevoerde luchtvaartkringen.
Het convenant dat Stork-topman Sjoerd Vollebregt namens zijn vliegtuigbouwdivisie sluit met zijn Chinese evenknie Jin Zhuang Long, gaat veel verder dan een contract over de levering van vliegtuigonderdelen. Kern van de deal is een brede overeenkomst, waarin wordt afgesproken dat Fokker bovendien intensief zal meewerken aan het ontwerp van nieuwe toestellen en optreedt als leverancier van know how en diensten op het gebied van vliegtuigonderhoud.
Fokker Technologies, dat ontstond uit de gezonde delen van de in 1996 failliet verklaarde vliegtuigbouwer, krijgt door de deal een stevige voet tussen de deur bij Comac en kan hiermee uitgroeien tot een van de hofleveranciers van de zeer ambitieuze Chinese vliegtuigbouwer.
Want hoewel nog vrijwel onbekend in het Westen, heeft het in 2008 opgerichte Comac serieuze plannen het duopoli van het Amerikaanse Boeing en het Europese Airbus aan te vallen. Daarbij wordt het gesteund door de Chinese centrale overheid, die de opbouw van een volwaardige vliegtuigindustrie in zijn vijfjarenplan opnam. Het staatsbedrijf waarvan de naam staat voor Commercial Aircraft Corporation of China wil de komende jaren een luchtvloot in de markt zetten, waarmee het internationaal kan concurreren.
Als eerste komt eind dit jaar de ARJ-21 op de markt, een regionale jet met plek voor 100 passagiers waarmee Comac de strijd aangaat met het Braziliaanse Embraer en het Canadese Bombardier. Over enkele jaren denkt Comac klaar te zijn voor het grote werk: dan komt de C919 op de markt, die moet gaan concurreren toestellen uit de Boeing 737 en de Airbus A320-families. Uiteindelijk is het de bedoeling dat een volledig programma neer te zetten waarmee Comac de concurrentie met de grote vliegtuigbouwers aankan.
Daarbij nemen de Chinezen graag Fokker in de arm, omdat die niet alleen een goede reputatie heeft als leverancier van vliegtuigonderdelen, maar met zijn historie ook weet hoe onderdelen te combineren tot een vliegtuig en verstand heeft van het onderhoud van de toestellen. Fokker is al actief met één fabriek in China, waar het bekabeling maakt voor onder andere Airbus en Boeing.
Of in het contract al concrete afspraken staan over de levering van bepaalde onderdelen, is onbekend. Volgens een bron is ligt hierin ook niet de essentie van het contract. „Het gaat niet alleen om het leveren van bijvoorbeeld een vliegtuigwiel, het is de kennis als ’integrator’ die voor de Chinezen interessant is.” Kern van de overeenkomst is volgens hem een brede samenwerking tussen Fokker en Comac. Eventuele onderdelen die Stork zou kunnen leveren, zijn onderstellen, rompdelen van hoogtechnologisch composiet, beweegbare vleugeldelen en bedrading.
De deal betekent een vliegende start van de handelsmissie van minister Verhagen en een opsteker Stork-topman Vollebregt. Die zag onlangs in China een deal aan zijn neus voorbijgaan, omdat in zijn ogen de Franse president Sarkozy zijn politieke gewicht in de schaal legde.
De Nederlandse handelsmissie in China van Verhagen maakte deze week toch al een vliegende start. Solar, de grootste leverancier van zonnepanelen in Europa, sloot een contract met Yingli, uit de provincie Hebei, voor panelen die een capaciteit van 50 megawatt hebben.
Ook Nederlandse en Chinese energiebedrijven hebben contracten afgesloten, met een waarde van vele tientallen miljoenen euro’s. Nederlandse energiebedrijven moeten bovendien makkelijker kunnen toetreden tot de Chinese markt. Daar heeft Verhagen zich ook sterk voor gemaakt, omdat ondernemingen nog wel eens tegen een muur van problemen aanlopen.
„China is een opkomende markt, eist zelfs een leidende positie op”, aldus Verhagen gistermiddag. „Daar horen ook verantwoordelijkheden bij. We moeten niet bang zijn om de Chinezen hierop aan te spreken, ook al heeft de Europese Unie zich in het verleden ook niet altijd even fijn opgesteld als het gaat om markttoegang. Maar we willen dit niet doen met een opgeheven vingertje.”
Verhagen maakte verder afspraken over de documentatie rond de uitvoer van landbouwproducten naar China. Dat moet in de nabije toekomst digitaal gebeuren, om zo af te zijn van de huidige ingewikkelde papierwinkel.