Economische recessie dreigt in tweede jaarhelft: “Alles zal stilvallen”, voorspelt hoofdeconoom ING
Onze economie dreigt in een recessie te belanden en het stagflatiespook doemt op. Dat voorspelt ING-hoofdeconoom Peter Vanden Houte in de economische vooruitzichten die de bank maakt voor ons land. “De consument is het kind van de rekening”, valt te horen. Hoelang zal die situatie nog aanslepen? En zal dit alles een impact hebben op de tewerkstelling?
Hoofdeconoom Peter Vanden Houte had weinig hoopgevende woorden over bij de voorstelling van de economische vooruitzichten van ING België voor de tweede helft van dit jaar. Ons land en de eurozone dreigen binnen afzienbare tijd met een economische nulgroei of zelfs negatieve groei te maken te krijgen. Met andere woorden: een recessie loert om de hoek. En dat in combinatie met een hoge inflatie. Een zogenaamde stagflatie doemt dus op.
De sombere vooruitzichten zijn een gevolg van de verschillende schokken die zowel onze Belgische, als de wereldeconomie de afgelopen maanden te verwerken kreeg. Daarbij verwijzen specialisten naar de Russische invasie van OekraÏne, met onder meer exploderende energie- en grondstofprijzen en een haperende toeleveringsketen tot gevolg. Die toeleveringsketen was bovendien nog niet volledig hersteld van de pandemie en krijgt nog extra klappen door de draconische lockdowns die China blijft instellen. “Daarbovenop hebben de sancties tegen Rusland de energiemarkten krapper gemaakt, wat voor opwaartse prijsdruk zorgt”, valt te horen.
Geen economische groei
Dat alles resulteert in een historisch hoge inflatie - volgens Vanden Houte blijft die eind dit jaar nog altijd boven 5 procent - én een dreigende groeivertraging. “Het consumentenvertrouwen keldert. De orderboeken in de industrie en de bouwsector zijn goed gevuld, maar de laatste maanden heeft een daling zich ingezet. Ook supermarkten merken dat consumenten minder besteden en in plaats van merkproducten eerder naar huismerken grijpen. Eén uitzondering is de ontspanningssector, met de horeca en de reissector op kop. Daarvoor is er bij de consumenten nog grote bereidheid om te betalen, ter compensatie na corona. Maar we verwachten dat de uitgaven ook hier in de tweede jaarhelft sterk zullen afnemen.”
Ondanks alles is het algemene groeicijfer met 2,3 procent voor dit jaar in ons land nog relatief goed. Een gevolg van het zogenaamde overloopeffect. “Zelfs als we dit jaar geen groei meer hebben, zal de gemiddelde groei hoger liggen dan vorig jaar door het overloopeffect. De conjunctuur lijkt daardoor oké, maar in werkelijkheid staat die fel onder druk. Wij vrezen dat alles zal stilvallen in de tweede jaarhelft. In het verleden heeft een dergelijke stijging van de energieprijzen bijna altijd tot een recessie geleid. Wij zien in Europa voor de rest van het jaar geen economische groei.”
Kind van de rekening
En dat zullen we met z’n allen voelen. “De consument is het kind van de rekening”, zegt Vanden Houte. “De forse stijging van de prijzen betekent minder besteedbaar inkomen, gevolgd door een negatieve impact op de consumptie. Voor bedrijven wordt het daardoor ook steeds moeilijker om prijsverhogingen door te rekenen naar de eindconsument. Zij zullen een deel van hun marges moeten inslikken. Iets wat we ook nu al zien in de retailsector.”
Ook zal de ECB - zoals reeds aangekondigd - ingrijpen en de rente opvoeren, in strijd tegen de inflatie. “Tegen het jaareinde zal de rente naar verwachting 100 basispunten hoger liggen”, schat Vanden Houte in. “Ondanks het feit dat de economische groei zal stilvallen, zal men dat toch doen. Maar omdat de economie met een recessie flirt, verwacht ik niet dat de ECB daarna nog verder zal gaan.”
Negatieve impact
Hoe lang deze situatie zal aanhouden, is moeilijk te voorspellen, aldus Vanden Houte. “Voorlopig denken we dat de komende drie kwartalen moeilijk zullen zijn. Zo zullen we komende winter weer met hoge of zelfs nóg hogere energieprijzen geconfronteerd worden. Tot begin volgend jaar zien we een heel zwakke, tot waarschijnlijk zelfs negatieve, economische groei. Nadien hangt het af van de evolutie van externe factoren, zoals de oorlog in Oekraïne.”
Of dat dreigende stagflatiespook ook impact op de tewerkstelling zal hebben? “Als die situatie langer aanhoudt - bijvoorbeeld een jaar of twee - zullen bedrijven beginnen saneren en overgaan tot ontslagen en herstructureringen”, zegt Vanden Houte. “Maar op dit moment is dat niet wat we verwachten. Door de structureel krappe arbeidsmarkt zijn bedrijven minder geneigd om snel personeel te ontslaan, om nadien weer een moeilijke zoektocht te moeten houden naar geschikte werknemers. Ze zullen dus eerder een negatieve impact op hun marges slikken.”