ziekte vernietigt al jaaaaren
-----------------------------
Ebola doodt gorilla's
Volkskrant, 12 april 2003
Het Ebola-virus en de jacht op apen hebben in Gabon en de Republiek Congo geleid tot een dramatische te¬ruggang in apen.
Op de website van het tijdschrift Nature (www.nature¬.com) is een alarmerend onderzoek ge¬publiceerd waaruit blijkt dat het aan¬tal gorilla's en chimpansees tussen 1983 en 2000 met meer dan de helft is afgenomen. In Noord-Gabon (Minkébé National Park) zelfs met 99 procent.
Beide dieren staan al op de rode lijst van bedreigde diersoorten (www.red¬list.org) van de World Conservation Union (IUCN), maar ze moeten ter¬stond op de lijst van kritisch bedreigde diersoorten worden geplaatst, vinden de onderzoekers uit de VS, Groot¬Brittannië, Spanje en Gabon.
Anders is het snel gedaan met onze naaste verwanten. Ze kunnen in tien jaar uitgestorven zijn, aldus de experts van universiteiten als Princeton (USA), Cambridge (UK), de Universi¬teit van Barcelona (Spanje) en mede¬werkers van het Wereld Natuur Fonds in New York en Gabon.
Opschaling kan waarschijnlijk snel gebeuren in de wetenschappelijke commissie van IUCN, zegt drs. Olaf Banki van de Nederlandse tak van de organisatie (www.idut.nl/nciucn.htm). Daar gaat een belangrijk signaal van uit dat het ook echt ernst is, legt hij uit.
Westelijk equatoriaal Afrika werd gezien als het laatste bastion voor deze apen, nadat hun leefgebieden in Oost¬en West-Afrika door de snelle verste¬delijking verloren waren gegaan (www.panda.org). Gabon en de Repu¬bliek Congo alleen al herbergen ruw¬weg 80 procent van de wereldpopula¬tie van gorilla's en chimpansees.
Tot dusver werd altijd een automati¬sche koppeling gelegd tussen intact oerwoud en apendichtheid. En omdat Congo en Gabon nog goed in hun ongerepte bos zaten (ze zijn respectievelijk met 60 en 80 procent bos be¬dekt), dacht niemand aan een snelle achteruitgang van deze dieren.
De belangrijkste oorzaak voor de achteruitgang is de jacht, die op grote schaal mogelijk werd nadat voor de houtkap wegen in de leefgebieden van de apen waren aangelegd (apps¬.fao.org).
Maar een minstens zo grote dreiging nu vormt het dodelijke Ebola-virus, dat zich verspreidt van Gabon naar de Republiek Congo (www.who.int). De epidemie nadert nu ook Odzala Natio¬nal Park in Congo (www.tourisme-ga¬bon.com), dat 's werelds grootste aan¬tallen gorilla's en chimpansees her¬bergt.
Het onderzoek in Gabon geeft aan dat de meeste apen dood gingen in de buurt van bevolkingscentra waar het Ebola-virus (www.cdc.gov) heerst. De ziekte die sinds 1994 vooral in Noord¬oost-Gabon rondwaart, is geleidelijk naar het zuiden en westen verspreid.
Mensen die met Ebola besmet raken (via bloedcontact of uitwerpselen), sterven in 50 tot 90 procent van de gevallen. In Gabon en Ivoorkust is Ebola doorgegeven via besmette, dode apen, aldus de Wereldgezondheidsor¬ganisatie.
Natuurbeschermers en leden van het onderzoeksteam hebben de laatste anderhalf jaar veel karkassen van apen gevonden in de Republiek Con¬go, net over de grens met Gabon waar in 2001 Ebola heerste. Van de grote aantallen gorilla's in het Congolese park Lossi zijn na intensief speurwerk nog maar enkele levende dieren aan¬getroffen (news.nationalgeographic¬.com).