Ondertussen begint ook op de werkvloer duidelijk te worden dat een overaanbod aan mankracht een lagere prijs tot gevolg heeft. Werkte een spuitende stukadoor recent nog voor ongeveer 3,50 euro per meter, nu ziet hij hoe Nederlandse collega's voor 2,30 euro het werk aannemen. Nog immer dalende prijzen van wit- en bruingoed zorgen ook al niet voor al te veel marges.
Slechts twee kleine voorbeelden van vele zaken die bij een scheef gegroeide economie horen. Zolang de verhouding produktiecapaciteit/vraag naar goederen/beschikbaar personeel niet meer op elkaar zijn afgestemd, hoort de markt op een natuurlijke weg te corrigeren, net zo lang totdat vraag en aanbod weer met elkaar in evenwicht zijn. Op dit moment lijkt een deflatiespiraal zijn intrede te doen.
Bedrijven dienen dus te saneren en/of om te vallen, of consumenten dienen weer net zo veel uit te geven als tijdens de meest recente groeiperiode, of aan de aanbodzijde van arbeid moet plots een daling optreden. Dit laatste kan alleen via onnatuurlijke weg. Als bedrijven saneren en/of omvallen heeft dat tot gevolg dat een aantal consumenten niet meer de mogelijkheid heeft om dezelfde uitgaven te doen als voorheen. Logisch lijkt me? Aan de andere kant: Als consumenten minder gaan uitgeven, moeten bedrijven weer meer saneren. Ook al logisch? Je begrijpt dat dit een spiraal is. Een spiraal die vroeger nog weleens tot halt geroepen kon worden door de Centrale Banken. Een renteverlaging zorgde ervoor dat bedrijven sneller durfden te investeren en dat consumenten makkelijker gingen lenen. Echter, de rente staat dermate laag dat verdere verlagingen haast geen effect meer hebben. Het rentewapen is dus zo goed als weg.
Daarnaast: Banken hebben dermate grote liquiditeitsproblemen dat men liever spaarders lokt dan marges binnenhaalt door geld uit te lenen. Gevolg is dat aan de ene kant geld uit de markt getrokken wordt, waardoor de consument dus ook aan die zijde minder zal gaan besteden. Lenen wordt verder ontmoedigd dus ook daar valt weinig koopbereidheid uit te halen.
En dit terwijl we dus met de eerder ontstane scheefgroei zitten te kijken die juist moet worden opgelost onder leiding van het financiele hart; de bancaire sector. Scheefgroei die eerder ontstond doordat mensen veelal niet spaarden en juist vooral op de pof grote aankopen deden.
De banken liggen dus aan hun eigen infuus en mogen dankbaar gebruik maken van het feit dat ze niet allemaal met hun billen bloot hoeven. Banken hebben nog tientallen miljarden meer aan slechte leningen op de balans staan, maar een noodgedwongen gedoogbeleid zorgt ervoor dat de solvabiliteit van banken - die absoluut moeten blijven bestaan - officieel niet in gevaar is. Op deze manier wordt aan prioriteit nummer 1 gehoor gegeven: het in stand houden van het systeem.
Banktekorten worden beetje bij beetje naar de overheden doorgesluisd en die maken er een meerjarenplan van om ze ooit van haar burgers terug te krijgen. Studiefinanciering bijvoorbeeld wordt gewoon helemaal afgeschaft en bij onze zuiderburen vallen de eerste klappen rond de brandstofprijzen. Althans dat is de bedoeling.
Ach, en deze eerste beknopte maatregelen helpen maar zo'n klein beetje. Het te besparen geld staat werkelijk in geen verhouding met de tekorten. Maar ja, weet Jan Boerenfluit veel? Die denkt al snel dat die paar miljard ontwikkelingshulp erg veel geld is. Het is maar goed ook dat Jan Boerenfluit niet veel weet. Als hij namelijk zou beseffen wat er werkelijk aan de hand was en over tien of twintig jaar nog is, dan zou hij nu massaal in oproer komen en zou de pleuris echt uitbreken.
Gelukkig blijft het vooralsnog bij het steen en been klagen en zo lang de menigte niet beseft wat er aan de hand is, zal het welzijn in ons land niet al te veel lijden onder de enorme -vooralsnog onzichtbare- onderhuidse problemen.
Financieele Agenda
6 oktober 2009
08:45 Frankrijk financieringssaldo augustus
09:00 Hongarije industriële productie augustus
09:00 Roemenië industriële afzet augustus (vlp.)
09:30 Oostenrijk groothandelsprijzen september
09:30 Denemarken industriële productie augustus
10:30 V.K. industriële productie augustus
13.45 V.S. ISCS-Goldman winkelomzet 3e kw.
13.55 V.S. Redbook detailhandelsverkopen
14:00 V.S. Pepsi Bottling 3e kw.
V.K. Tesco halfjaarcijfers
V.K. automobielverkopen september
IMF(na)jaarvergadering IMF(Istanbul, + 7-10)
Portugal industriële afzet augustus
België update inflatieverwachtingen
Vlok