Beursonline.nl

voda 21 februari 2023 07:26

0

Warmtepomp slechter voor milieu dan gedacht, toch plaatsing door tijdelijke maatregel

Een warmtepomp is slechter voor het milieu dan eerder werd gedacht. Met een tijdelijke ingreep in het bouwbesluit wordt gezorgd dat de warmtepomp desondanks nog geïnstalleerd kan worden.

Carla van der Wal 20-02-23, 22:26

Ze moeten gek opgekeken hebben bij de stichting Nationale Milieudatabase (NMD), toen ze het resultaat zagen van nieuwe berekeningen die laten zien hoe vervuilend de warmptepomp nu écht is. De eerdere berekeningen waren verouderd, zoveel was duidelijk bij de organisatie die in het leven is geroepen om de milieuprestaties van bouwwerken in Nederland in beeld te brengen. Maar de nieuwe lieten plots zien dat de warmtepomp in werkelijkheid veel slechter voor het milieu is dan gedacht.

De warmtepomp is zelfs zo belastend, dat volgens milieuregels die onder het bouwbesluit vallen, bijna of helemaal geen huizen met warmtepompen gebouwd mogen worden. Elk huis dat wordt gebouwd, moet ook voldoen aan milieu-eisen: op het gebied van CO2-uitstoot, maar ook op het gebied van milieubelasting. Probleem is dat het koudemiddel en de elektronica die bij warmtepompen worden gebruikt, niet in de oude milieudata verwerkt waren. Ook is het type warmtepomp dat gebruikt werd bij de berekeningen voor de milieudata, inmiddels niet meer representatief voor de markt.

Warmtepomp toch de toekomst
Dat probleem is volgens Jan-Willem Groot, directeur van NMD, niet op te lossen door dan maar geen warmtepompen meer te plaatsen. ,,Vanuit het oogpunt van duurzaamheid zou ik het een probleem vinden als de warmtepomp niet meer wordt toegepast. Uiteindelijk leveren de warmtepompen een belangrijke bijdrage aan de energietransitie en aan de vermindering van de CO2-uitstoot.”

De score geeft alléén de milieubelasting van materialen aan en laat de energieprestatie volledig buiten beschouwing

Voorzitter Techniek Nederland Doekle Terpstra
En Groot wil het probleem ook niet ‘zomaar even’ bij de leveranciers van warmtepompen neerleggen. ,,Dat zou niet terecht zijn.” Daarom heeft stichting NMD heeft in samenspraak met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het FME (de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie) en Techniek Nederland een ‘tijdelijke verrekenfactor’ ingevoerd. Zo kan de warmtepomp toch nog geplaatst worden.

Dankzij de warmtepomp verbruiken nieuwbouwwoningen helemaal geen aardgas meer en daalt de CO2-uitstoot met de helft

Voorzitter Techniek Nederland Doekle Terpstra
Terecht, vindt ook Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra. Hij wijst erop dat de milieuscore van warmtepompen ‘een onvolledig beeld’ geeft. ,,De score geeft namelijk alléén de milieubelasting van materialen aan en laat de energieprestatie volledig buiten beschouwing. Dankzij de warmtepomp verbruiken nieuwbouwwoningen helemaal geen aardgas meer en daalt de CO2-uitstoot met de helft. Daarmee leveren warmtepompen een onmisbare bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelstellingen.”

Milieuvriendelijker maken
Maar dat betekent niet dat de sector op zijn lauweren kan rusten, zegt Robert van Beek, die zich bij FME bezighoudt met Energie en Klimaat. ,,De actualisatie van de data leidt ertoe dat we even weer met beide benen op de grond komen te staan. Het positieve eraan is dat de warmtepomp gestimuleerd wordt zich nog verder te ontwikkelen. Er is nog veel mogelijk. Te denken valt aan het gebruik van natuurlijke koelmiddelen, milieuvriendelijkere elektronica en de verlenging van de levensduur.”

www.ad.nl/binnenland/warmtepomp-slech...

[verwijderd] 21 februari 2023 12:18

1

quote:
voda schreef op 21 februari 2023 07:26:
Warmtepomp slechter voor milieu dan gedacht, toch plaatsing door tijdelijke maatregel

Een warmtepomp is slechter voor het milieu dan eerder werd gedacht. Met een tijdelijke ingreep in het bouwbesluit wordt gezorgd dat de warmtepomp desondanks nog geïnstalleerd kan worden.

Carla van der Wal 20-02-23, 22:26

Ze moeten gek opgekeken hebben bij de stichting Nationale Milieudatabase (NMD), toen ze het resultaat zagen van nieuwe berekeningen die laten zien hoe vervuilend de warmptepomp nu écht is. De eerdere berekeningen waren verouderd, zoveel was duidelijk bij de organisatie die in het leven is geroepen om de milieuprestaties van bouwwerken in Nederland in beeld te brengen. Maar de nieuwe lieten plots zien dat de warmtepomp in werkelijkheid veel slechter voor het milieu is dan gedacht.

De warmtepomp is zelfs zo belastend, dat volgens milieuregels die onder het bouwbesluit vallen, bijna of helemaal geen huizen met warmtepompen gebouwd mogen worden. Elk huis dat wordt gebouwd, moet ook voldoen aan milieu-eisen: op het gebied van CO2-uitstoot, maar ook op het gebied van milieubelasting. Probleem is dat het koudemiddel en de elektronica die bij warmtepompen worden gebruikt, niet in de oude milieudata verwerkt waren. Ook is het type warmtepomp dat gebruikt werd bij de berekeningen voor de milieudata, inmiddels niet meer representatief voor de markt.

Warmtepomp toch de toekomst
Dat probleem is volgens Jan-Willem Groot, directeur van NMD, niet op te lossen door dan maar geen warmtepompen meer te plaatsen. ,,Vanuit het oogpunt van duurzaamheid zou ik het een probleem vinden als de warmtepomp niet meer wordt toegepast. Uiteindelijk leveren de warmtepompen een belangrijke bijdrage aan de energietransitie en aan de vermindering van de CO2-uitstoot.”

De score geeft alléén de milieubelasting van materialen aan en laat de energieprestatie volledig buiten beschouwing

Voorzitter Techniek Nederland Doekle Terpstra
En Groot wil het probleem ook niet ‘zomaar even’ bij de leveranciers van warmtepompen neerleggen. ,,Dat zou niet terecht zijn.” Daarom heeft stichting NMD heeft in samenspraak met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het FME (de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie) en Techniek Nederland een ‘tijdelijke verrekenfactor’ ingevoerd. Zo kan de warmtepomp toch nog geplaatst worden.

Dankzij de warmtepomp verbruiken nieuwbouwwoningen helemaal geen aardgas meer en daalt de CO2-uitstoot met de helft

Voorzitter Techniek Nederland Doekle Terpstra
Terecht, vindt ook Techniek Nederland voorzitter Doekle Terpstra. Hij wijst erop dat de milieuscore van warmtepompen ‘een onvolledig beeld’ geeft. ,,De score geeft namelijk alléén de milieubelasting van materialen aan en laat de energieprestatie volledig buiten beschouwing. Dankzij de warmtepomp verbruiken nieuwbouwwoningen helemaal geen aardgas meer en daalt de CO2-uitstoot met de helft. Daarmee leveren warmtepompen een onmisbare bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelstellingen.”

Milieuvriendelijker maken
Maar dat betekent niet dat de sector op zijn lauweren kan rusten, zegt Robert van Beek, die zich bij FME bezighoudt met Energie en Klimaat. ,,De actualisatie van de data leidt ertoe dat we even weer met beide benen op de grond komen te staan. Het positieve eraan is dat de warmtepomp gestimuleerd wordt zich nog verder te ontwikkelen. Er is nog veel mogelijk. Te denken valt aan het gebruik van natuurlijke koelmiddelen, milieuvriendelijkere elektronica en de verlenging van de levensduur.”

www.ad.nl/binnenland/warmtepomp-slech...

Dit rapport is extreem belangrijk! Het vertelt dat de hele grondstofketen ook energieverbruikt.
Vooral als men een afschrijfperiode van 15 jaar neemt, en dan opnieuw de hele investering doet.
Nadruk leggen op Repareerbaarheid en Onderhoudsvriendelijkheid zou zo'n systeem even duurzaam moeten laten zijn als het huis zelf. Van een CVsysteem kunnen de radiatoren en leidingen best 40 jaar mee. Het "mode"element in apparatuur en systemen kost ons en het milieu bakken met geld, CO2, grondstoffen en verknoeide inspanningen van arme en rijke mensen.

Als je een goed werkende CVketel hebt is het goed voor het milieu om die zo lang mogelijk aan de praat te houden, ipv te vervangen 'omdat' hij 15 jaar oud is.

voda 21 februari 2023 12:21

1

5 vragen
Vervuilende warmtepomp in het verdomhoekje? Of toch maar installeren?
Door PIETER VAN ERVEN DORENS

Updated 47 min geleden
1 uur geleden
in GELD

AMSTERDAM - De warmtepomp is enorm veel vervuilender dan gedacht, maakten de rekenmeesters van de Nationale Milieudatabase (NMD) maandag bekend. Dat roept vragen op. Mogen warmtepompen nog wel geplaatst worden in nieuwbouwhuizen? En is het nog de moeite waard om je bestaande gasketel door een warmtepomp te vervangen? En hoe zit het met de verplichting vanaf 2026?

Een installateur aan de slag met een warmtepomp. Volgens nieuw onderzoek is deze veel vervuilender dan gedacht. ANP/HH

De onafhankelijke NMD stelt de regels vast waarmee bouwers kunnen narekenen of een woning binnen de milieuregels valt. In een nieuw onderzoek is voor het eerst ook de duurzaamheid van onder meer de elektronica en het koelmiddel van de warmtepomp gemeten. De uitkomst is dat een warmtepomp bijna net zo vervuilend is als het hele huis eromheen.

Mag de pomp nog in een nieuwbouwhuis geplaatst worden?
Bouwers moeten binnen de zogeheten Milieuprestatie Gebouwen-norm (MPG) van 0,8 blijven. De warmtepomp slokt bij grondgebonden woningen - (half)vrijstaande huizen en rijtjeswoningen - wel 0,4 op, is een schatting op basis van het nieuwe onderzoek. Volgens NMD is daardoor plaatsing van een warmtepomp wettelijk vaak niet mogelijk. De rekenmeesters hebben daarom tijdelijk de normen verlaagd in de vorm van een ’tijdelijke verrekenfactor’ zodat installateurs toch pompen mogen plaatsen.

BEKIJK OOK:
Warmtepomp blijkt enorme vervuiler, noodmaatregel in de bouw

Is die tijdelijke verrekenfactor houdbaar?
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en de brancheorganisaties van de installateurs zijn bij deze aanpassing betrokken. Of het juridisch toelaatbaar is moet nog blijken, want de MPG-eis van 0,8 staat vastgelegd in het Bouwbesluit. In de stikstofaffaire is een dergelijk ’geitenpaadje’ voor bouwbedrijven door de Raad van State verboden. In de branche wordt gehoopt dat warmtepompen door technische verbeteringen duurzamer kunnen worden.

Maar een warmtepomp bespaart toch CO2?
Vanuit brancheorganisatie Techniek Nederland wordt gezegd dat de materialen van een warmtepomp dan wel niet duurzaam zijn, maar dat de pomp geen aardgas gebruikt en dus bijdraagt aan een lagere CO2-uitstoot. Een warmtepomp heeft echter wel veel stroom nodig (gemiddeld 3300 kWh, volgens MilieuCentraal). Zelfs als je zonnepanelen op het dak hebt, zal die stroom in de winter vaak uit centrales moeten komen. Vorig jaar was slechts 30% van de Nederlandse elektriciteitsproductie duurzaam, de rest kwam uit bronnen als kolen, gas en biomassa. Dus die uitstoot blijft ook met een warmtepomp.

BEKIJK OOK:
Wat verbruikt een... hybride warmtepomp?

Maar vanaf 2026 is een warmtepomp toch verplicht?
Het kabinet wil dat burgers vanaf 2026 bij de vervanging van hun bestaande ketel tenminste een hybride warmtepomp installeren. Dat is een nieuwe gasketel met een warmtepomp ernaast plus een buitenunit. De warmtepomp moet het huis warm houden, de gasketel zorgt voor warm tapwater en neemt het over als de temperatuur onder nul komt. Nu de warmtepomp volgens het nieuwe onderzoek veel vervuilender blijkt, is de vraag of het kabinet deze dwangmaatregel handhaaft zolang geen nieuwe generatie warmtepompen beschikbaar is.

BEKIJK OOK:
Consument kan wachten met hybride warmtepomp: ’Je moet het ook maar kunnen betalen’

Is besparing een reden om toch de warmtepomp te plaatsen?
De warmtepomp is weliswaar veel vervuilender dan gedacht, maar je kan er in theorie wel geld mee besparen. Vaak wordt echter te optimistisch gedaan over de terugverdientijd van een warmtepomp, omdat dan alleen wordt gerekend met de prijs van de pomp en de installatiekosten. Na aftrek van subsidie ben je gemiddeld €9000 kwijt voor een volledige warmtepomp, schat MilieuCentraal. Door de besparing op gas kun je bij de huidige energieprijzen zo’n €1250 per jaar terugverdienen op die aanschafkosten, heeft MilieuCentraal berekend. Een warmtepomp functioneert echter alleen in een zeer goed geïsoleerd huis (energielabel A), anders verbruikt hij veel meer stroom. Die investering in isolatie en bijvoorbeeld geschikte radiatoren kan tienduizenden euro’s bedragen, die je in principe niet gaat terugverdienen binnen de levensduur van het apparaat.

www.telegraaf.nl/financieel/179422078...

[verwijderd] 21 februari 2023 12:35

1

quote:
Bowski schreef op 21 februari 2023 12:18:
[...]

Dit rapport is extreem belangrijk! Het vertelt dat de hele grondstofketen ook energieverbruikt.
Vooral als men een afschrijfperiode van 15 jaar neemt, en dan opnieuw de hele investering doet.
Nadruk leggen op Repareerbaarheid en Onderhoudsvriendelijkheid zou zo'n systeem even duurzaam moeten laten zijn als het huis zelf. Van een CVsysteem kunnen de radiatoren en leidingen best 40 jaar mee. Het "mode"element in apparatuur en systemen kost ons en het milieu bakken met geld, CO2, grondstoffen en verknoeide inspanningen van arme en rijke mensen.

Als je een goed werkende CVketel hebt is het goed voor het milieu om die zo lang mogelijk aan de praat te houden, ipv te vervangen 'omdat' hij 15 jaar oud is.

(vervuilende warmtepomp)

Hier wordt de kwalijke relatie grondstoffen&energie (CO2) haarfijn uitgelegd:
The energy transition delusion: inescapable mineral realities
www.youtube.com/watch?v=sgOEGKDVvsg

voda 24 februari 2023 14:26

2

Bouw warmtepompen schadelijker voor milieu dan gedacht, maar CO2-besparing blijft staan

De productie van een warmtepomp blijkt meer milieuschade te veroorzaken dan tot nu toe aangenomen. Het blijft een duurzamere keuze dan een cv-ketel, toch heerst in de bouwwereld onzekerheid over hoe nu aan milieueisen te voldoen.

Niels Waarlo 22 februari 2023, 16:31

Een hybride warmtepomp, het witte kastje naast de ketel, in een woning in het Gelderse Bergharen. Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant

Hoe schadelijk is de warmtepomp voor het milieu?
Nog steeds staat buiten kijf staat dat overstappen van een cv-ketel op een warmtepomp een forse CO2-besparing met zich meebrengt. Toch is er wel iets aan de hand nu de Nationale Milieubelasting Database (NMD) – die milieurekeningen maakt voor de bouw – nog eens goed naar de milieuschade heeft gekeken die bij de productie van het apparaat zelf komt kijken.

Daarin ontbrak tot nu toe de milieu-impact van de elektronica en het koudemiddel, de vloeistof die nodig is om warmte op te wekken en die bij weglekken een broeikasgas vormt. Nu deze misser is rechtgezet, concludeert de NMD dat de apparaten tot elf keer slechter zijn voor het milieu dan gedacht.

Hierbij telt de CO2-uitstoot die warmtepompen besparen ten opzichte van cv-ketels bij het verwarmen van gebouwen niet mee, benadrukt Puk van Meegeren, energie-expert van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. Ze gebruiken immers stroom in plaats van aardgas en de Nederlandse elektriciteit is inmiddels voor ongeveer 40 procent afkomstig van hernieuwbare bronnen. Volgens Milieu Centraal stoten warmtepompen 30 tot 55 procent minder CO2 uit bij verwarming dan hr-ketels. Dat percentage zal de komende jaren alleen maar stijgen, omdat het aandeel duurzame stroom toeneemt. Broeikasgasuitstoot door eventuele lekken van het koudemiddel vallen hierbij volledig in het niet, stelt Van Meegeren.

Wat meespeelt is dat warmtepompen zeer efficiënt zijn: zo verbruiken ze ruwweg twee keer zo weinig stroom om dezelfde hoeveelheid warmte te produceren als infraroodpanelen, een ander verwarmingsalternatief. ‘Uiteindelijk leveren de warmtepompen een belangrijke bijdrage aan de energietransitie en aan de vermindering van de CO2-uitstoot’, zegt ook NMD-directeur Jan-Willem Groot in een verklaring.

Wat zijn dan de gevolgen van de nieuwe berekeningen voor de bouw?
Er gelden milieueisen voor nieuwbouw. Bouwmaterialen en geplaatste installaties, zoals warmtepompen, krijgen scores toebedeeld voor de milieuschade die ermee gemoeid is. Bij elkaar opgeteld mogen die niet over een wettelijke grenswaarde heen gaan.

Nu warmtepompen ineens zoveel schadelijker blijken, wordt het voor veel nieuwe gebouwen ineens moeilijk die grenswaarde te halen. Dat kan forse ingrepen in het ontwerp betekenen. Ter illustratie heeft de NMD geanalyseerd wat de gevolgen van de nieuwe berekeningen zouden zijn voor drie representatieve gebouwen. Vormde de warmtepomp eerst nog 1 tot 5 procent van de milieubelasting, na de nieuwe berekeningen zou dit oplopen tot tussen de 16 en 37 procent. Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) is bovendien van plan de milieu-eisen vanaf 2025 nog verder aan te scherpen.

Gaat de bouw hierdoor vertraging oplopen, of afstappen van warmtepompen?
Het is nog onduidelijk hoe de herberekeningen precies uitpakken. Afgesproken is tot 1 mei met een ‘tijdelijke rekenfactor’ te werken, wat erop neerkomt dat alles nog even bij het oude blijft. In de tussentijd heerst onzekerheid, zegt Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, dat producenten van deze apparaten vertegenwoordigt.

Het begon bij de NMD te dagen dat er herberekeningen nodig waren nadat de Duitse fabrikant Vaillant de milieu-afdruk van zijn eigen warmtepompen uitvoerig onder de loep had genomen, meldde het Financieele Dagblad deze week. Agterberg zegt hierna tot zijn eigen frustratie niet te zijn meegenomen in de berekeningen en heeft geen inzicht gekregen in hoe ze zijn gemaakt. Als er gegevens ontbraken moet dat worden gecorrigeerd, maar het is nog onduidelijk hoe het plaatje er bij veel andere producenten precies uitziet, zegt hij.

En als dan nog steeds blijkt dat warmtepompen ruim tien keer vervuilender zijn dan gedacht?
‘Dán vind ik dat we moeten kijken naar de complete levensduur’, zegt Agterberg, doelend op de broeikasgassen die warmtepompen door de jaren heen besparen. ‘Het kan toch niet zo zijn dat we teruggrijpen naar gasketels omdat alleen de productie en plaatsing daarvan minder schadelijk is?’ Zelf heeft hij overigens goede hoop dat er wel een oplossing komt.

Techniek Nederland, brancheorganisatie van de technische sector, doet in een schriftelijke reactie dezelfde oproep als Agterberg. Voorzitter Doekle Terpstra stelt dat fabrikanten bovendien steeds milieuvriendelijkere warmtepompen weten te bouwen, bijvoorbeeld door ze compacter te maken en andere koudemiddelen te gebruiken. Dit neemt de NMD niet mee in zijn aanname dat een gebouw 75 jaar meegaat en elke vijftien jaar aan een nieuwe warmtepomp toe is.

Als producenten van warmtepompen door de nieuwe berekeningen hun apparaten sneller gaan verduurzamen, is dat alleen maar winst, zegt Puk van Meegeren van Milieu Centraal. Hij noemt ook de levensduur van vijftien jaar: ‘Dat moet langer kunnen.’

www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/...

DeZwarteRidder 17 april 2023 14:11

1

Jetten wil weer portemonnee trekken voor vullen gasvoorraden
Door onze economieredactie
14 apr 2023 om 15:45 Update: 3 dagen geleden

Het kabinet heeft er veel geld voor over om de gasopslagen gevuld te krijgen voor komende winter. De voorraden zijn al redelijk aangevuld, maar het zal dit jaar lastiger worden om aan nieuw gas te komen, zegt minister Rob Jetten (Energie) vrijdag.

Net als vorig jaar wil het kabinet de gasopslagen begin oktober voor minstens 90 procent gevuld hebben. Over de kosten maakt Jetten zich geen zorgen. Hij zegt dat hij "geen enkele belemmering" ervaart van minister Sigrid Kaag (Financiën), die over de schatkist gaat.

De gasopslagen zijn al voor 58 procent gevuld. Vorig jaar was dat in april slechts voor 21 procent. De grotere voorraad is te danken aan de zeer milde winter. Ook energiebesparing door consumenten en bedrijven in verband met de hoge prijzen droeg daaraan bij.

De uitdaging voor komende winter is om genoeg gas in te kopen. Rusland levert veel minder aan Europa dan begin vorig jaar. Volgens het kabinet zijn "de krapte op de Europese gasmarkt en het risico op tekorten niet weg".

Europese landen stemmen gasbehoeftes beter op elkaar af

Net als vorig jaar krijgt staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) opdracht voorraden aan te leggen als de markt dat niet zelf doet.

Jetten zegt bereid te zijn daar fors voor te betalen, maar hij verwacht dat de situatie beter is dan vorig jaar. Europese landen stemmen hun gasbehoeftes inmiddels beter op elkaar af, waardoor de prijzen niet worden opgedreven.

Verder zet het kabinet in op vloeibaar gas (lng) als vervanging van Russisch gas. De terminals in Rotterdam en Eemshaven worden komende jaren verder uitgebreid voor de import van vloeibaar gas.

De overheid begint half mei met de campagne Zet de knop op. Daarmee wil het kabinet mensen energiezuiniger laten leven. Het gemiddelde jaarverbruik van huishoudens, bedrijven en organisaties is al afgenomen van 41 miljard kuub gas tot 31 miljard kuub.

aexo 17 april 2023 14:24

1

er is nog nooit zoveel gas geweest als deze winter, terwijl groningen dicht zit.

ik zit al 50 jaar in de energiemarkt, maar dit mirakel kan ik niet verklaren.

[verwijderd] 17 april 2023 15:40

1

Ik geloof dat ik ga verdienen op de vermindering energiebelasting.
Zoals het er nu uitziet heb ik zo zuinig gestookt dat ik minder energiebelasting betaal dan de vermindering. Jammer dan ?

Maar er is een meevaller!
www.gaslicht.com/energie-informatie/e...
Betaalt u in een jaar minder energiebelasting dan het bedrag van de belastingvermindering? Dan krijgt u toch de volledige belastingvermindering.

Als ik nog eens mijn verbruik halveer heb ik gratis gas en stroom!

DeZwarteRidder 19 mei 2023 10:33

0

Duurzame plannen blijken bizarre lastenverzwaring
Geld verbranden in elektrische oven: ’Onze koekjes worden zo niet meer in Nederland gemaakt’
Door KLEIS JAGER

Updated 31 min geleden
3 uur geleden
in FINANCIEEL

Bedrijven moeten veel sneller van het gas af van klimaatminister Rob Jetten. Zo niet, dan betalen ze volgend jaar meer belasting. Maar het stroomnet is vol en er is heel vaak geen alternatief. „Als ik overstap op elektriciteit en ik steek de stekker erin, zit heel Nieuwegein in het donker.”

„Wij hebben drie ovens”, had Martijn Koenders, eigenaar en directeur van Pally Biscuits in Nieuwegein, in de directiekamer van zijn bedrijf gezegd. Aangekomen in de naar verse koek geurende productiehal blijken het drie ovens van maar liefst honderd meter lang te zijn.

Huismerken
Pally is de grootste biscuitfabriek van Nederland en een van de grootste in Europa. Elk jaar rollen hier ruim 3,5 miljard koekjes van de lopende band, 70 miljoen kilo. Pally is een fabrikant voor huismerken: alle kokos- en kaneelbiscuit, speculoosjes, digestives met en zonder chocola, en haverkoekjes zijn bestemd voor supermarktketens in Nederland en onder andere Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De ovens van Koenders, die 160 mensen in dienst heeft, werken op gas en zijn van een nieuw, zuiniger type.

Zo zijn ze bijvoorbeeld voorzien van warmtewisselaars: die vangen de warmte af zodat deze weer de oven in kan. Maar dan nog verbruikt hij per jaar zeker anderhalf miljoen kubieke meter gas. En wie gas zegt, zegt CO2.

Vandaar dat de druk op Pally en andere bedrijven groot is om zoals dat heet te ’elektrificeren’. Maar het gas opgeven, dat blijkt een onmogelijke opgave.

„Duurzaamheid”, vertelt Koenders in de directiekamer bij een kopje koffie met een koekje, „gaat heel goed samen met de efficiency waar wij altijd naar streven om A-kwaliteit te leveren voor een lagere prijs.” Zo probeert Pally in de dozen waarin de rollen biscuits worden verpakt zo min mogelijk karton te verwerken. Om inkt te sparen, krijgen ze ook geen kleur meer. „Maar er zijn dingen die niet kunnen.”

Marges
Het verwijderen van de gasbranders op de ovens om deze geschikt te maken voor stroom zou per oven tussen de 300.000 en 400.000 euro kosten. Dat geld heeft Koenders niet, de marges op koekjes zijn niet groot.

Nog belangrijker, met stroom in plaats van gas zou de energierekening van Pally drie tot vier keer zo hoog zijn: een groot gevaar voor de concurrentiepositie. „Mensen vinden duurzaamheid belangrijk, maar willen ze ook veel meer betalen voor een elektrisch gebakken koekje?” vraagt hij zich af.

Bovendien kan netbeheerder Stedin door de ’congestie’ op het stroomnet niets extra’s leveren. „Het is er gewoon niet. En als ik wel zou kunnen overstappen op elektriciteit en ik steek de stekker erin, dan zit heel Nieuwegein in het donker.”

Koenders krijgt er weleens buikpijn van, want hij wil juist graag vooroplopen. Daarom ook liet hij uitrekenen of hij zijn stroomverbruik kon verminderen door het dak van de fabriek vol te leggen met zonnepanelen. Er passen 18.000 panelen op, een miljoeneninvestering. Met een uiterst mager resultaat: zijn huidige elektriciteitsrekening – dus met gasovens – zou maar 12 procent lager uitvallen.

„Het zal af en toe knellen”, zei Jetten eind vorige maand over zijn laatste klimaatplan dat het motto ’ambitieus, rechtvaardig en uitvoerbaar’ kreeg. Maar dat is wel erg mild uitgedrukt. „Het is zinloos om steeds te roepen dat wij moeten versnellen, terwijl de middelen om dat te doen domweg ontbreken”, concludeert Koenders. „Ondertussen hangt ons vanaf volgend jaar wel een verhoging van de energiebelasting op gas boven het hoofd.”

Boeren
Je kunt natuurlijk zeggen dat een koekjesfabriek niet nodig is, beaamt Koenders. Zoals Nederland volgens sommigen ook geen boeren of vissers, geen staalfabriek of eigenlijk helemaal geen enkele ’vieze fabriek’ nodig heeft. „Maar dan worden onze koekjes ergens anders gemaakt, in Frankrijk bijvoorbeeld, met waarschijnlijk meer uitstoot. Waarom moet Nederland het braafste jongetje van de klas zijn?”

Warmte
Ondernemers zoals Koenders zijn er veel. Overal in de industrie die veel warmte nodig heeft – zoals in bakkerijen, in glas-, steen-, dakpan-, papier-, voeding- en zuivelfabrieken – klinkt dezelfde klacht, blijkt uit een rondgang van De Telegraaf.

Werkgeversorganisatie VNO-NCW benadrukt dat de energiebelasting op gas vanaf 2024 met 600 miljoen euro omhooggaat terwijl er voor volgend jaar al een verhoging van 500 miljoen in de boeken stond. „Een ordinaire lastenverzwaring”, zegt VNO-NCW-woordvoerder Edwin van Scherrenburg die het nationale klimaatdoel – 55 procent minder uitstoot van broeikasgas ten opzichte van 1990 – geen stap dichterbij brengt.

„De extra verhoging raakt kant noch wal omdat veel bedrijven niet van het gas af kunnen. Omdat er geen ruimte is op het stroomnet of omdat zij geen alternatief hebben.” Een en ander wordt gedreven door de lobby voor een stop op vermeende fossiele subsidies, weet Van Scherrenburg. „Het is opnieuw een voorbeeld waarbij Nederland ver voor de Europese troepen uitloopt.”

DeZwarteRidder 25 mei 2023 17:22

0

Europese gasprijs daalt naar laagste niveau in 2 jaar: ‘Niet meer afhankelijk van Russisch gas’

De Europese gasprijs is donderdag gezakt naar het laagste niveau in bijna twee jaar. Sinds het begin van dit jaar is de prijs van aardgas op de toonaangevende gasbeurs in Amsterdam al hard gedaald, geholpen door het milde weer, de toegenomen import van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) en gasvoorraden die beter gevuld zijn dan verwacht.
Economieredactie 25-05-23, 17:12 Laatste update: 17:15

Ook hebben bedrijven en huishoudens bespaard op gasverbruik.

De prijs van een megawattuur gas daalde donderdag met bijna 9 procent tot 25,35 euro. Dat is het laagste niveau sinds juni 2021. Vorig jaar schoot de gasprijs nog keihard omhoog vanwege de Russische invasie van Oekraïne en de sterk geslonken gasleveringen vanuit Rusland aan Europa. In augustus werden zelfs pieken bereikt van meer dan 340 euro.

Maar de gasvoorraden zijn nu beter gevuld dan normaal voor deze tijd van het jaar en de import van lng uit het buitenland neemt toe. De Europese afhankelijkheid van Russisch gas is grotendeels voorbij. Dat heeft gezorgd voor een daling van de gasprijs dit jaar met circa 66 procent. Ook huishoudens merken dat in de portemonnee, want de energietarieven zijn aan het dalen en er worden weer vaste contracten aangeboden door energieleveranciers.
Gasvoorraden

Sommige analisten denken dat de gasvoorraden in augustus alweer volledig gevuld kunnen zijn, wat dus ruim voor het stookseizoen in het najaar en de winter zou zijn. Er wordt daarom zelfs gespeculeerd dat de gasprijzen deze zomer zelfs kortstondig even negatief kunnen worden, bijvoorbeeld omdat er veel stroom wordt opgewekt met zon- en windenergie en het gasverbruik nog altijd beperkt blijft. Dat zou betekenen dat producenten geld geven aan handelaren om gas af te nemen. Dat is in 2006 al eens heel kort gebeurd in het Verenigd Koninkrijk.

DeZwarteRidder 15 juni 2023 18:17

0

Beursblik: verschillende redenen voor felle stijging gasprijs
15-06-2023 15:39 - Bevestiging dat markt nog altijd in gascrisis zit.

(ABM FN-Dow Jones) De Europese gasprijs steeg donderdag aan het einde van de ochtend met 30 procent tot bijna 50 euro voor een MWh.

"Redenen van de grote prijsstijging zitten hem met name in zorgen met betrekking tot aanbod vanuit Noorwegen en een hogere vraag naar gasgestookte elektriciteit voor airconditioning", zegt energie-econoom Hans van Cleef van Publieke Zaken tegen ABM Financial News. Daarnaast steeg het contract voor levering in de winter met zo'n 20 procent tot boven de 64 euro per MWh, voegde Van Cleef toe.

De aanbodzorgen komen volgens de econoom van Publieke Zaken voor een deel voort uit het afgelopen dinsdag bekend geworden verlengde onderhoud van een grote gasverwekingsfabriek in Noorwegen. "Het onderhoud aan de zogenaamde Nyhamna fabriek zal drie weken langer duren dan gepland, terwijl de fabriek verantwoordelijk is voor de aanvoer van 80 mcm pijpleidinggas per dag." In totaal zal de langere duur van het onderhoud Europa dus slechts anderhalf miljard kuub gas schelen, rekent Van Cleef voor. "Bovendien zijn de Europese gasvoorraden alweer voor 73 procent gevuld, waar dat vorig jaar op dit tijdstip nog 53 procent bedroeg."

Fundamenteel gezien zouden er volgens Van Cleef dus eigenlijk nog geen hele grote zorgen moeten zijn. "Wel laten deze ongekende intraday koersstijgingen de nervositeit op de markt zien bij een nog steeds krappe gasmarkt. En blijkbaar zijn handelaren en speculanten op zoek naar krantenkoppen die een long positie rechtvaardigen. Het geeft aan dat we nog steeds in een gascrisis zitten."

De mediaberichten dat Nederland het Groningse gasveld nog dit jaar zou willen sluiten, mogen volgens Van Cleef geen verrassing zijn. "En ook qua hoeveelheden inmiddels niet mee dusdanig dat het een prijseffect zou moeten bewerkstelligen."

Feitelijk mist Nederland dan een stuk 'backup productiecapaciteit' die, als het goed is en tegen die tijd gereed is, opgevangen moet worden door import van hoogcalorisch gas in combinatie met de stikstoffabriek in Zuidbroek.

Toch valt volgens de econoom niet uit te sluiten dat een daghandelaar de geruchten over Groningen als argument aangrijpt.

Inmiddels noteert de gasprijs weer rond de 42 euro, nog altijd bijna 8 procent meer dan woensdag.

Door: ABM Financial News.

voda 21 juni 2023 07:15

0

Rechter zet streep door besluit gratis verwijdering gasaansluiting
Updated Gisteren, 14:59
Gisteren, 14:57
in FINANCIEEL

DEN HAAG (ANP) - De regeling die het mogelijk maakte voor burgers om hun gasaansluiting gratis te laten verwijderen, is ongeldig verklaard. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechter in dit soort zaken, oordeelt dat het besluit hierover tot stand is gekomen op een manier die in strijd is met Europese wetgeving.

www.telegraaf.nl/financieel/909609362...

pakman 22 juni 2023 13:56

0

quote:
voda schreef op 21 juni 2023 07:15:
Rechter zet streep door besluit gratis verwijdering gasaansluiting
Updated Gisteren, 14:59
Gisteren, 14:57
in FINANCIEEL

DEN HAAG (ANP) - De regeling die het mogelijk maakte voor burgers om hun gasaansluiting gratis te laten verwijderen, is ongeldig verklaard. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechter in dit soort zaken, oordeelt dat het besluit hierover tot stand is gekomen op een manier die in strijd is met Europese wetgeving.

www.telegraaf.nl/financieel/909609362...

ik had dit ook gelezen en er zijn maar weinig reacties hierop, maar het word wel steeds gekker in dit land en je valt van de ene in de andere verbazing hahahahahah

josti5 22 juni 2023 14:10

0

quote:
voda schreef op 21 juni 2023 07:15:
Rechter zet streep door besluit gratis verwijdering gasaansluiting
Updated Gisteren, 14:59
Gisteren, 14:57
in FINANCIEEL

DEN HAAG (ANP) - De regeling die het mogelijk maakte voor burgers om hun gasaansluiting gratis te laten verwijderen, is ongeldig verklaard. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechter in dit soort zaken, oordeelt dat het besluit hierover tot stand is gekomen op een manier die in strijd is met Europese wetgeving.

www.telegraaf.nl/financieel/909609362...

Altijd weer die 'Europese wetgeving'...

voda 3 juli 2023 06:56

0

We moeten met zijn allen van het gas af, maar de infrastructuur is daar helemaal nog niet klaar voor.
We gaan de komende jaren grote problemen tegemoet...

Stroomnet raakt snel oververhit: ’Consument en bedrijf duurder uit’
Door THEO BESTEMAN

01 jul. 2023
in FINANCIEEL

Het stroomnet verhit dramatisch snel. Kritische grenzen worden volgens beheerders overschreden, bedrijven vragen te veel stroom. Waakhond ACM grijpt nu in. Bedrijven zien hun groene droom stranden. „Dit is een drama voor de BV Nederland.” ING waarschuwt dat stroom duurder wordt.

Consument profiteert dagenlang van overschot zonnestroom maar raakt het niet meer kwijt. FOTO GETTY IMAGES

Ondernemers in Noord-Brabant en Limburg schrikken zich rot, vertellen ze tijdens een rondgang. De regionale netbeheerder Enexis heeft zojuist aangekondigd dat zij ’vijf tot tien jaar’ geen nieuwe aansluiting op het stroomnet krijgen.

Voor meer, zie link:

www.telegraaf.nl/financieel/109716811...

DeZwarteRidder 7 november 2023 12:26

0

Overvecht aardgasvrij in 2030? Dat blijkt nog geen gegeven te zijn: ‘Kosten voor bewoners blijven te hoog’

Bewoners van de Utrechtse wijk Overvecht-Noord krijgen dit jaar niet meer te horen hoe ze van het gas af moeten. De kosten voor huiseigenaren zijn nog te hoog. Het verlagen van deze eigen bijdrage is volgens wethouder Lot van Hooijdonk (GroenLinks, klimaat en energie) complex en vergt tijd.
Richard Hoving 07-11-23, 05:00

Ongeveer achtduizend woningen en gebouwen in het noordelijke deel van Overvecht moeten in 2030 aardgasvrij zijn. Overvecht-Noord wordt zodoende de eerste wijk van Utrecht die van het gas afgaat. Een deel van de huishoudens is al aangesloten op het warmtenet en hoeft alleen maar over te stappen op elektrisch koken. Het gaat om zowel koop- als huurwoningen.

Overvecht-Noord moet in 2030 afgekoppeld zijn van gasleidingen

Het project ‘Overvecht-Noord aardgasvrij’ loopt al sinds 2017. Volgens de jongste berekening van de gemeente moeten huiseigenaren die van gasverwarming overstappen op een warmtenet tussen de 1500 tot 2000 euro betalen. ‘Dat vinden we, zeker voor Overvecht-Noord met de beschikbare subsidies en vanwege de financiële kwetsbaarheid bij veel bewoners, te hoog’, schrijft wethouder Van Hooijdonk in een brief aan de gemeenteraad.

De gemeente Utrecht streeft ernaar dat Overvechters met een koophuis als ze van het gas afgaan geen eigen bijdrage betalen. ‘De hoogte van de eigen bijdrage is, zo menen wij, bepalend of een aanbod voor een aansluiting op het warmtenet betaalbaar en daarmee aantrekkelijk genoeg is’, aldus de wethouder. Voor huurders van corporatiewoningen geldt al geen eigen bijdrage. De woningbouwcorporatie betaalt de overstap naar aardgasvrij, met behulp van landelijke subsidies.
Kosten overstap

Bij het aanleggen van warmtenetten is het volgens Van Hooijdonk gebruikelijk om de eigenaar van de aan te sluiten panden een eenmalige eigen bijdrage te vragen. De reden is dat bij de aanleg van warmtenetten de investering zich in de regel niet in zijn geheel terugverdient. Deze zogenoemde ‘onrendabele top’ die overblijft, wordt verdeeld over de aan te sluiten panden. Hier bovenop komen nog kosten voor de overstap naar elektrisch koken en de bouwkundige kosten voor het inpassen van de ‘afleverset’ die de warmte in de woning aflevert.

De inzet van de gemeentes om een zo groot mogelijk deel van de onrendabele top en de overige kosten af te dekken met subsidies. In Overvecht-Noord is dit ten dele gelukt. De komende maanden gaan gemeente, woningcorporaties en energiebedrijf Eneco onderzoeken of de eigen bijdrage die nu nog overblijft verder omlaag kan.

Volgens wethouder Van Hooijdonk is het verlagen van de eigen bijdrage ‘complex’. Het vergt ook veel tijd. In het eerste kwartaal van 2024 verwacht ze meer duidelijkheid te kunnen geven. Voor de wethouder is dit een tegenvaller. Ze wil juist vaart maken met het overstappen op schone energie.

De garantie dat de kosten voor huiseigenaren op 0 euro uit zullen komen, geeft de wethouder niet in de brief aan de gemeenteraad. ‘Het is op dit moment nog geen uitgemaakte zaak dat we onze inzet, samen met de andere betrokken partijen, weten te realiseren’.
8,45 miljoen euro

De gemeente Utrecht wees het noordelijke deel van Overvecht zes jaar geleden aan als ‘proeftuin’. De keuze viel onder andere op dit deel van de stad omdat woningcorporaties hier veel huizen hebben. Het is handig om het opknappen van deze woningen te combineren met de overstap naar aardgasvrij, zo was de gedachte. Voor het project Overvecht-Noord aardgasvrij is 8,45 miljoen euro beschikbaar.

In 2050 moeten alle woningen en gebouwen in Nederland van het aardgas af zijn. Utrecht heeft op weg hiernaartoe ruim twee jaar geleden 24 buurten met ongeveer 40.000 woningen aangewezen die als eerste aan de beurt zijn. Het gaat om bijna een derde van alle woningen in de stad.

DeZwarteRidder 19 november 2023 09:47

0

Oud-minister Gerda Verburg wil weer polderen om uit energiecrisis te komen: ’Het loopt overal vast’

Theo Besteman
1 uur geledenin Financieel

Amsterdam - Na twaalf jaar buitenland in topfuncties schrikt oud-minister Gerda Verburg (CDA). In Nederland is de manier van samen afspraken maken en uitruilen teloor gegaan. De nieuwe voorzitter van de branchevereniging voor gasbedrijven pleit voor hernieuwd polderoverleg. „Maar mét een duidelijke routekaart, want het loopt overal vast.”

Teruggekeerd in Nederland begin dit jaar ziet Verburg tijdens haar ’herinburgering’ vanuit een vakantieparkwoning de gevolgen van de grootste energiecrisis in decennia. „Binnen enkele maanden had íedereen overal zonnepanelen op de daken gelegd. Door al de opgewekte stroom kon het stroomnet dat niet meer aan, iedere keer viel het uit.

Een tekenend voorbeeld van de congestie die ons te wachten staat. Daarnaast vertelt de shock na de Russische inval in Oekraïne je dat er onvoldoende strategisch is nagedacht over de Nederlandse energie. Er is geen langetermijnplan”, aldus de kersverse voorzitter van branchevereniging Element.NL namens twaalf grote gasbedrijven. „Dat is niet wezenlijk veranderd.”

Overal stranden vernieuwingen, constateert ze al pratend en fietsend: bij de boeren door het stikstofarrest, in de woningbouw, in de zorg, de voedselsector en het onderwijs. „Alles gaat ontzettend moeizaam. Op veel terreinen vinden mensen elkaar niet meer. Met polderen breng je partijen bij elkaar. Echt noodzakelijk, want je hebt elkaar in Nederland altijd weer nodig.”

Waarom lukt het niet meer?

„Lastig. We hebben allemaal die stip aan de horizon: in 2050 moeten we CO2-neutraal zijn in onze energie. Maar iedereen blijft in de eigen bubbel. Als je een vermeend belang komt, worden mensen onzeker. De een schreeuwt, de ander doet het via Facebook. We zijn collectief onzeker geworden; in onze wolk voelen we ons veilig. Iedereen verdedigt zijn eigen belang, gaat actievoeren voor het klimaat. Maar met alleen jezelf vastplakken op de A12 red je het klimaat ook niet.”

Weinig effectief.

„De weg naar een CO2-neutrale maatschappij wordt te weinig met alle betrokkenen besproken. We zitten in zo’n geweldig georganiseerde samenleving, dat iedereen denkt dat de politiek alle problemen oppakt. We zijn verleerd om als bedrijfsleven en maatschappelijk middenveld dingen zelf te doen. Daar moeten we wel naartoe, samenwerking zoeken.”

Welke gevolgen zijn er?

„Na ondertekening van het klimaatakkoord van Parijs was de vraag: hoe voeren we dat dan uit? Als je als bedrijf niet meer mag investeren in het zoeken naar nieuwe gasvelden, dan mis je uiteindelijk kritische massa om je productie op peil te houden. Dan wordt er vervolgens niet meer geïnvesteerd, dan krijg je de juiste technische mensen niet meer op een project, dan heb je de materialen niet. In die energietransitie mogen niet de huishoudens en de bakker op de hoek financieel de dupe worden van hoge prijzen. Zij hebben de zekerheid van betaalbare energie nodig. Maar partijen vinden elkaar niet altijd meer.”

Vroeger klopte je aan bij het ministerie?

„Dat kan ook nu nog wel. Maar het gesprek moet breder plaatsvinden dan alleen in Haagse torens.Wat gebeurt er als nu de windsector zegt: wij kunnen de komende tijd even niet leveren wat van ons verwacht wordt. Doodgewoon omdat we het financieel niet rond krijgen. Er ligt geen strategisch plan om ondanks zo’n hobbel in de windsector naar het einddoel van CO2-neutraal werken in 2050 te komen. De overheid moet met sectoren die route uitzetten.”

Jullie pleiten natuurlijk voor gas.

„ Onze bedrijven voelen dat ze te lang in de staart van het gesprek over energie hebben gezeten. We kregen onze vergunningen, dan konden we vervolgens produceren. We willen een aantrekkelijk pakket op tafel leggen. Daarbij hoort dat de overheid meer zekerheid moet bieden. Laten we realistisch blijven: 90% van alle huishoudens is nog steeds afhankelijk van aardgas. Dat heeft de crisis toch wel geleerd. Je hebt gas voorlopig nodig. Nederland kan dankzij zijn kleine velden zo in een derde van de gasvraag voorzien. Van iedere euro inkomsten daaruit gaat zeventig cent aan belastingheffing via de Staat naar onze samenleving. Geld dat je kunt investeren in de verduurzaming van onze economie. Of het betaalbaar houden van de energie.”

Maar zelfs in de crisis werd gas geïmporteerd.

„Het importeren van lng uit Qatar of uit de Verenigde Staten is niet de juiste keuze. In die landen is op een veel minder duurzame manier geproduceerd, je hebt ook veel transportkosten en de Nederlandse samenleving verdient er - anders dan bij eigen gasvelden - via belastingheffing niks aan..”

Jullie bedrijven hadden toch eerder moeten winnen?

„Dan zeg ik tegen de regering: waar waren jullie met de vergunningen. Die kregen de bedrijven niet. De procedures in Nederland, dat is echt een enorme bottleneck. Als je bovendien ziet hoe sommige organisaties alles aanvechten bij de rechter – wat hun goed recht is – dan helpt het allemaal niet. Alle verkiezingsprogramma’s staan vol met bestaanszekerheid, maar wat ga jij doen zonder energie?”

Veel velden zijn aangeboord, daar kon u toch versnellen?

„Op korte termijn kan daar gaswinning beginnen. Wanneer? Over twee, drie jaar. Ja, zo lang duur het. De overheid moet hierin realistisch in de spiegel kijken.”

Maar we hebben nú gas nodig.

„Er gebeurt al veel. We kunnen met elkaar gaan jij-bakken, en er is emotie, maar we moeten aan de slag. Ik heb een achtergrond in de boerensector. Als je boeren spreekt, dan hebben ze een plan waar ze over vijftien jaar willen staan. Maar ze zoeken perspectief van de overheid nu het stikstofdossier speelt, dat je onderweg niet ingehaald wordt door regels. Dat geldt ook voor de gassector.”
CV

Gerda Verburg (Zwammerdam, 1957) begint haar carrière bij de Christelijke Plattelands Jongeren, stapt in 1982 over naar vakbond CNV en komt in 1998 voor het CDA in de Tweede Kamer

Willempie3 19 november 2023 10:19

5

Het hele CO2 verhaal is volkomen belachelijk.
Afgesproken is dat de CO2 uitstoot gehalveerd moet worden ten opzichte van 1990. Nederland was al ver voor 1990 overgestapt op aardgas wat maar de helft van de CO2 uitstoot van steenkool en bruinkool.
Duitsland kan dus de uitstoot van CO2 halveren door op aardgas over te stappen, maar Nederland moet daarvoor juist stoppen met gas. Hoe telt men de uitstoot van een land ? Nederland heeft veel raffinaderijen in de haven van Rotterdam. De benzine die daar gemaakt wordt telt mee voor de Nederlandse CO2 uitstoot. Terwijl die voor een groot deel in Duitsland gebruikt wordt. Ja, dit is echt waar, want als je op de lijst van CO2 uitstoot per hoofd kijkt, dan staan een paar Caraïbische eilanden met een raffinaderij boven aan de lijst: Curacao en Trinidad. Aan verwarming zal het daar niet opgaan en 6 autos per gezin hebben ze ook niet.
Nederland heeft zich dus aardig laten beetnemen door dit verdrag te tekenen.

DeZwarteRidder 22 november 2023 09:21

0

Winterrillingen geven gasleverancier Shell dikke winst

Theo Besteman
Aangepast: 1 min geleden1 uur geledenin Financieel

Amsterdam - De temperatuur zakt, de gasprijs loopt stilletjes op richting hartje winter. Geen bedrijf zal zo profiteren van de honger naar vloeibaar gemaakt gas (lng) als Shell, aldus analisten. „Shell heeft zijn potentie nog niet eens benut”, aldus een marktvorser.
© ILLUSTRATIE TELEGRAAF

Het Britse concern bedient al 20% van de wereldwijde vraag. Het verkocht vorig jaar 66 miljoen ton gas, en is bezig dat record te verbeteren.

„Shell heeft de grootste lng-portefeuille van vergelijkbare bedrijven, het is het best gepositioneerd om te profiteren van een gunstige lng-prijs op de middellange termijn”, aldus analist Will Hares van dataverzamelaar Bloomberg na een vergelijking. Bedrijven als Chevron en ExxonMobil doen het goed in olie, maar in gas gaat Shell hen voor. Het kocht in 2016 BG Group voor $70 miljard, en dat betaalt zich nu uit, zeggen analisten. Concurrenten BP en TotalEnergies in Europa kunnen niet aan Shell tippen als het om gas gaat.

De wereld schakelt gestaag af van fossiele brandstoffen als kolen en olie. In Europa dwingen klimaatakkoorden en de Green Deal een snellere afbouw. De markt van vloeibaar gemaakt gas als een brandstof met relatief minder broeikasgassen, heeft komende jaren wind mee. Vorig jaar groeide de vraag met 5% tot 397 miljoen ton.

Voor veel landen in bergachtig of uitgestrekt gebied is aardgas aanvoeren per pijpleiding te duur. Door aardgas eerst af te koelen tot -162 graden Celsius, krimpt het gas zeshonderdvoudig. Het gaat in bolvormige tanks de wereldzeeën over, waarna het wordt verwarmd en in leidingen getransporteerd naar klanten. Shell levert nu 40 miljoen ton vloeibaar gas per jaar af. Daar voegt het komende jaren voor 11 miljoen capaciteit van nieuwe fabrieken in Canada en Nigeria aan toe.
Krapte

Rond 2025 zal er vermoedelijk krapte aan lng ontstaan. Voor Shell, dat ook in Australië, Trinidad en Nigeria een netwerk heeft, zijn er ’bemoedigende indicaties’ dat het kan profiteren, concludeert Bloomberg. Shell zou snel zijn productie in een joint venture in Canada opvoeren. Shell zou op het punt staan een akkoord te sluiten met Venezuela over de winning en export van aardgas voor 25 jaar.

Afgelopen kwartaal boden de gasactiviteiten een resultaat van $4,87 miljard, binnen Shell Group alleen afgetroefd door $7,41 miljard aan oliewinning. Het verhoogde daarop zijn dividend met 32% op jaarbasis. De handelsactiviteiten van Shell in gasvoorraden voor andere bedrijven zorgden dat kwartaal voor de financiële kers op de taart.

Volgens Hares is een sterke groei bij Shell ook komend jaar waarschijnlijk, vooral dankzij verkopen in Azië. Dat is inmiddels goed voor 70% van alle verwachte groei in die markt. Shell’s eigen carriers leveren 11% van al het aardgas af, het huurt voor de transporten ook schepen.

Shell sloot half oktober een contract voor 27 jaar met het Qatarese staatsbedrijf QatarEnergy om elk jaar tot 3,5 miljoen ton lng aan Nederland te leveren. In juli koos QatarEnergy Shell als partner voor uitbreiding in het North Field East in Qatar. Shell noemt dit zijn grootste project in de geschiedenis van de lng-historie. Shell nam een belang van 25% in het project dat 32 miljoen ton per jaar moet produceren.
Sachalin

In Nederland wordt Gate Terminal in Rotterdam uitgebreid. In de Eemshaven liggen sinds de energiecrisis door de Russische inval in Oekraïne twee extra lng-installaties. Shell schreef zijn afgestoten productie in het Russische Sachalin volledig af.

Het eerste lng-transport vanuit de VS, richting het Verenigd Koninkrijk, dateert van 1959. Shell handelt sinds 1964 in lng, en heeft de handel steeds winstgevender gemaakt, aldus Hares. Tot 2040 groeit de behoefte aan gas volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) nog met 30%.

„Amerikaanse producenten als ExxonMobil en Chevron richten zich sterk op groei in olie, bij Shell blijft de olieproductie stabiel tot 2030 en moet de groei uit gas komen. Dat is minder milieubelastend. Dit is een kapitaalintensieve business, maar de inkomsten zullen nu heel behoorlijk zijn, omdat verkoopprijzen veelal gerelateerd zijn aan de nog altijd relatief hoge olieprijs”, zegt hoofdeconoom Jasper Jansen van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) over de kansen.

„Shell heeft zijn potentie nog niet eens ten volle benut”„ zegt Jean-Paul van Oudheusden van broker eToro. „Zeker met de tekorten aan lng is het voor zijn handelstak goed verdienen komende tijd. De lng-markt is risicovoller maar wel een bewezen inkomstenbron.”
Hoge capaciteit

Ceo Wael Sawan rekent op meer inkomsten, meldde hij bij de laatste kwartaalcijfers. ’s Werelds grootste lng-installatie Prelude, vierhonderd kilometer voor de kust van Australië en bijna vijf voetbalvelden groot, begint voor Shell geld op te leveren. Aanvankelijk kende Prelude storingen bij de complexe verwerking en filtering van het gas. Maar na ingrepen en onderhoud leverde het afgelopen kwartaal voor het eerst honderd dagen op een rij met 95% capaciteit, zoals het andere platform Atlantic LNG al continu presteert.

In Nederland nam het gasverbruik het eerste halfjaar met 10% op jaarbasis af. Sinds 1 januari is gas de helft goedkoper geworden.

„De markt maakt zich ook richting de winterdagen veel minder zorgen over capaciteit”, zo leest Martien Visser, lector energietransitie aan de Hanzehogeschool Groningen aan de inkoopprijs af. „Wel zie je dat een enkel bericht, zoals deze week het kapen van een schip bij Jemen, direct voor een enorme prijsstijging zorgt. Tot nu toe daalt die dan vervolgens weer, maar die scherpe beweging toont hoe zenuwachtig de gasmarkt is.”
Goedkoper

Op termijn dalen de prijzen. De inkoopprijzen van 2027 en 2028 liggen duidelijk onder het huidige prijsniveau, zegt hij. Gas wordt dus minder duur, volgens de huidige marktvooruitzichten. „Dat komt omdat er veel extra lng-capaciteit wordt bijgebouwd. De prijs in 2027 en 2028 ligt nog wel flink boven de gasprijs die we van oudsher gewend waren. Echt goedkoop wordt gas voorlopig niet als we de markt mogen geloven”, stelt hij.

„Met enkele dagen van zo’n vijf graden, met de gewone aanvoer uit Noorwegen, lng-import of uit eigen winning, hoef je in Nederland de voorraden niet aan te spreken. Er komt genoeg binnen”, zegt Visser. Een aantal dagen achtereen met Elfstedentocht-weer én veel vraag uit België en Duitsland, die geen of beperkte eigen productie hebben, trekken de voorraden leger. Visser: „Maar de afgelopen twintig jaar duurden de extreem koude periode nooit langer dan een week, en de koudere periode nooit langer dan enkele weken.”

DeZwarteRidder 24 november 2023 20:43

0

Goed nieuws voor portemonnee: ’Nederland houdt na winter bijna helft gasvoorraad over’

Theo Besteman
Aangepast: 15 min geleden42 min geledenin Financieel

Amsterdam - Nederland komt zonder extreme rillingen de winter door. Energiebedrijven spreken de gasvoorraden wel aan, maar de bergingen in heel Europa zullen voorjaar 2024 nog voor rond 45% nog vol met aardgas zitten. Daarmee wordt de gasprijs voor langere tijd gedrukt.

Energie-experts en dataverzamelaar Bloomberg verwachten relatief warm winterweer komende maanden, terwijl de import van vloeibaar gemaakt gas (lng) naar bijvoorbeeld Rotterdam en de Eemshaven op hoog niveau blijft. Daardoor zullen de al goed gevulde Nederlandse voorraden ook in de extremere scenario’s niet leeg raken.

Momenteel zitten de bergingen in Nederland voor 98% vol met gas. „Europese voorraden bereiken records”, constateert marktonderzoeker Argus. Bij flink koude winterdagen straks lopen die voorraden leeg. De gestage import van gas per schip en via de pijpleiding uit Noorwegen, maakt die uitstroom momenteel goed. Dat houdt voorlopig een prijsstijging onder de duim, aldus Ben Woldring, directeur van prijsvergelijker Gaslicht.com.

Omdat zware vrieskou uitblijft en het volgens leverancier Vattenfall ’meer dan gemiddeld’ gaat waaien en windmolens op zee komende weken extra stroom leveren, dalen de marktprijzen. Vattenfall-economen noemen het ’bijzonder’ dat er momenteel soms meer gas in de bergen wordt gepompt, dan de energiebedrijven eruit halen.
Egypte herstelt

De energiebedrijven die nog voor december gas inkopen, betalen tussen €45 tot €47 per megawattuur. Dat is vrijwel prijs die inkopers vrijdag bij €46,40 per megawattuur aftikten.

Het artikel gaat hieronder verder.

Er zijn bij inkopers bovendien even minder zorgen ondanks de oorlog in Israël en Gaza. De gasleveringen vanuit het naburige Egypte richting Europa en Azië keren terug naar oude niveaus terug.

Handelaren van energiebedrijven kijken voor de gasprijs vooruit: hoe voller de berging na de winter nog is, hoe minder er voor inkopers de noodzaak is om snel aardgas in te kopen. Nederland hoeft dan bij voldoende opslag niet tegen topprijzen in te kopen voor het gasjaar 2024-2025, dat gasjaar gaat in oktober volgend jaar van start gaat.
Rusland

Volgend jaar zakt de prijs. De inkoopprijzen zelfs voor 2025 en 2026 liggen onder die van 2024, aldus marktvorsers van energiebedrijf Vattenfall.

Deze tarieven zijn nog altijd wel ruim twee keer zo hoog als het niveau van voor de uitbraak van de energiecrisis in 2021 en de versnelling na de Russische inval in Oekraïne. Maar gas wordt lang niet zo duur meer als bij de piek van bijna €350 per kilowattuur van november vorig jaar toen Europa in paniek was over de gevolgen van sancties op Russisch aardgas door Europa.

Weinig kopers

Een duidelijk signaal van afkoeling van de prijs is dat de grote handelaren die lng verschepen, hun bolvormige tankers langer op zee voor anker leggen. De verkoopprijzen zijn in hun ogen te laag, de handelaren wachten op kouder weer en verzoeken uit economisch opkrabbelend Azië.

„Maar omdat de voorraden van importterminals in bijvoorbeeld China en Zuid-Korea hoog zijn, hebben de leveranciers moeite om kopers te vinden”, zo verklaart analist Masanori Odaka van onderzoeksbureau Rystad Energy de relatief lage prijs.

Totale rust is er niet, de gasprijs gaat soms op de dag zelf wel fors op en neer, zeggen handelaren. Er hoeft weinig te gebeuren. Zo schoot het tarief deze week even omhoog nadat het Franse energiebedrijf EDF na een storing de sluiting van een kernreactor met vijf weken had verlengd. Maar over een week of maand bekeken vallen die uitschieters weg.

Speculatie

Veel van de handelsprijs hangt ook af van de speculatie over mogelijke teleurstellingen. Een aanslag op de grote gaspijp op de zeebodem vanuit Noorwegen richting Nederland zou de prijs direct weer kunnen laten stijgen, waarschuwt Martien Visser, lector energietransitie aan de Hanzehogeschool Groningen.

Daarentegen komen gaswinbedrijven op stoom met nieuwe boringen. Shell boorde deze week in El-Amriya in de Nijl-delta op 250 meter diepte een grote gasbel aan. Ook is de grote lng-installatie Prelude van Shell in Australië op stoom gekomen en kan naar verwachting bijna op volle capaciteit gaan leveren, meldde ceo Wael Sawan begin november.

AEX 884,34 +14,07 +1,62% 16:29


Germany40^	18.198,40	+1,57%
BEL 20	3.880,14	+0,58%
Europe50^	5.016,10	+1,56%
US30^	38.172,63	+0,13%
Nasd100^	17.584,28	+0,89%
US500^	5.095,79	+1,01%
Japan225^	37.998,05	+0,72%
Gold spot	2.339,83	+0,33%
EUR/USD	1,0695	-0,32%
WTI	83,76	+0,01%

EBUSCO HOLDING	+9,72%
ASMI	+8,08%
Alfen N.V.	+6,66%
NX FILTRATION	+5,85%
ADYEN NV	+4,39%

SIGNIFY NV	-8,72%
Wereldhave	-7,05%
IMCD	-6,95%
AMG Critical ...	-5,00%
BESI	-4,41%

Koffiekamer « Terug naar discussie overzicht

Gasloos of niet

Meedoen aan de discussie?

Direct naar Forum

Markt vandaag

Aandelenadviezen van IEX.nl

Stijgers

Dalers

Nieuws Forum meer