Tuurlijk zien ze dat. Ze zien zelfs als jij op je koop/verkoop knop gedrukt hebt. Ze zijn je dan net voor met hun supercomputers.
Maken 350 microseconden een wereld van verschil?
'Haar doel was niet om de hyena's en de roofvogels uit te roeien, maar subtieler, om de mogelijkheid tot doden uit te sluiten'. Het is een quote uit het boek Flash Boys van Michael Lewis. De Amerikaanse schrijver haalt hier de motivatie aan voor de oprichting van IEX, een alternatief handelsplatform dat inmiddels is uitgegroeid tot officiële beurs. Vrijdag ging de handel van start.
Wie de hyena's en de roofvogels in het voorbeeld zijn, zal niemand verrassen, dat zijn de flitshandelaren. Zij noemen zichzelf liever marketmakers, maar dat doet niets af aan het feit dat dergelijke handelshuizen — zoals de Nederlandse partijen Optiver en IMC — continu aandelen aan- en verkopen via heel snelle beursverbindingen. Het verschil tussen aan- en verkoopprijs is hun winst.
Ophef
Toen Flash Boys in 2014 uitkwam, veroorzaakte dat veel ophef in de beleggingswereld en in de politiek. Dat was te wijten aan de heftige claims die in het boek gemaakt worden. De Amerikaanse aandelenmarkt zou gemanipuleerd zijn en flitshandelaren zouden vooruit kunnen lopen op grote orders van bijvoorbeeld pensioenfondsen, waardoor dergelijke institutionele partijen meer voor hun aandelen zouden betalen dan nodig zou zijn.
Dat zit zo: het Amerikaanse beurzenlandschap is sterk versnipperd. Voor IEX de beurslicentie kreeg, waren er al twaalf beurzen waar beleggers konden handelen. Die beurzen liggen geografisch ver uit elkaar en omdat beurzen flitshandelaren — die op al die beurzen tegelijk actief zijn — de mogelijkheid bieden hun computers ter plekke te stationeren weten die als eerste van een uitvoering. Aan de hand daarvan kunnen die handelaren hun bied- en laatkoersen op andere beurzen snel aanpassen, waardoor institutionele beleggers voor grote orders meer zouden moeten betalen of minder ontvangen. Uit onderzoeken van toezichthouders blijkt overigens dat het snel aanpassen van quotes door flitshandelaren een traditionele vorm van marketmaken is en dat zij niet bezig zijn met het detecteren van grote orders.
Brad Katsuyama, ceo van IEX Group, in zijn kantoor in New York. foto: Bloomberg
Brad Katsuyama, ceo van IEX Group, in zijn kantoor in New York. foto: Bloomberg
Doorsluizen
IEX, opgericht door de Canadees Brad Katsuyama, denkt met de eigen beurs de problemen te kunnen ondervangen. Het biedt handelshuizen geen co-locatie aan en hanteert een vast tarief voor transacties, in tegenstelling tot de andere beurzen die partijen onder bepaalde voorwaarden kortingen geven. Maar het belangrijkste verschil met de andere beurzen is de vertraging van 350 microseconden (een microseconde is eenmiljoenste van een seconde) in het uitvoeren of in het boek leggen van orders en eenzelfde vertraging voor het doorgeven van de uitvoeringen aan de partijen. Dat zou de snelheid van de flitshandelaren moeten neutraliseren. Tegelijkertijd biedt het institutionele partijen de mogelijkheid orders die niet door IEX kunnen worden uitgevoerd zonder die vertraging door te sluizen naar andere beurzen.
De marketmakers en andere beurzen maakten veel bezwaren bij de Amerikaanse toezichthouder tegen deze opzettelijke vertraging. Volgens de critici zou een dergelijke vertraging ervoor zorgen dat er geen goed zicht meer op de markt zou zijn en zou het de deur openzetten naar meer van dergelijke vertragingen en dat zou de handel nodeloos compliceren. De beurswaakhond besloot uiteindelijk dat een vertraging van minder dan een milliseconde (eenduizendste van een seconde) niet handelsbelemmerend zou werken.
De lakmoesproef zal in de komende maanden volgen. Vanaf 2 september zullen alle Amerikaanse aandelen via IEX kunnen worden verhandeld.