Hoorzitting toont verbijsterend beeld van Donald Trump tijdens bestorming Capitool: 187 minuten tv-kijken en niks doen
De voorlopig laatste hoorzitting van de commissie die de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021 onderzoekt, schetst een ontluisterend beeld van wat president Donald Trump deed ten tijde van de bestorming. Niets. Hij ging in de eetkamer van het Witte Huis zitten en zette de televisie op om alles daar te volgen. "Hij kóós ervoor om niet te reageren", klinkt het. Medewerkers en familieleden smeekten hem om actie te ondernemen, maar daar reageerde hij niet op
Donderdag kwam de commissie in het Huis van Afgevaardigden die de bestorming van het Capitool in Washington D.C. op 6 januari 2021 onderzoekt, voor een voorlopig laatste keer bijeen. Centraal stonden de 187 minuten tussen de speech waarin toenmalig president Donald Trump zijn aanhangers in een toespraak op de Mall, de bekende boulevard voor het Capitool, opriep om te "vechten voor hun stem", en het filmpje waarin hij iedereen opriep om naar huis te gaan.
Uit de hoorzitting kwam een ontluisterend beeld naar voren van een president die ondanks meerdere smeekbedes weigerde om actie te ondernemen en in de plaats daarvan in een kamer in het Witte Huis de gebeurtenissen in het Capitool op televisie volgde.
Wat gebeurde er op 6 januari 2021?
Op 6 januari 2021 moest het Congres, het Amerikaanse parlement, de verkiezingsoverwinning van de Democraat Joe Biden officieel bekrachtigen. Daarover bestond bij toenmalig president Donald Trump én diens aanhangers zeer grote wrevel en frustratie. Volgens hen was er sprake van bedrog. Trump weigerde zich neer te leggen bij het resultaat. Duizenden Trump-supporters waren op 6 januari naar Washington getrokken voor een manifestatie. Nadien kwam het tot een bestorming van het Capitool. Vier mensen kwamen om, van wie er een werd doodgeschoten door de politie. Meer dan honderd mensen raakten gewond.
In de aanloop naar 6 januari had Donald Trump via zijn sociale media zijn supporters opgeroepen om op de dag van de eedaflegging van Joe Biden naar Washington te komen. Dat bleek al uit eerdere hoorzittingen. De quote "Be there, will be wild" is berucht.
Op 6 januari, om 8.17 uur, stuurde Trump een tweet de wereld in waarin hij nogmaals aanklaagde dat er sprake was van "verkiezingsfraude" en een "corrupt proces". Later op de middag gaf Trump een speech voor zijn aanhangers op de Mall, de beroemde boulevard voor het Capitool in Washington. Daarin zei hij dat hij hoopte dat zijn supporters "vredevol en patriottisch" naar het Capitool zouden opstappen "om jullie stemmen te laten horen". Die eindigde om 13.10 uur plaatselijke tijd. Nog binnen het uur slaagde een aangroeiende massa erin doorheen het veiligheidscordon te breken. Ze sloegen de ramen in, raakten binnen en openden de deuren om anderen binnen te laten.
Trump zette de televisie op en deed vervolgens... niets
Na zijn toespraak brachten de veiligheidsdiensten Trump per wagen terug naar het Witte Huis. In eerdere hoorzittingen klonk het dat Trump tijdens die rit uit alle macht geprobeerd zou hebben om zelf naar het Capitool te gaan. Maar hij werd dus naar het Witte Huis gebracht. Wat deed hij tijdens de bestorming? Sarah Matthews, plaatsvervangend perschef van het Witte Huis, en Matthew Pottinger, plaatsvervangend veiligheidsadviseur van Trump, kwamen daarover in de commissie getuigen. Daarnaast waren er vooraf opgenomen verklaringen, onder andere van Pat Cippollone, hoofd van de juridische dienst van het Witte Huis.
Trump zette de televisie op en deed vervolgens... niets
Na zijn toespraak brachten de veiligheidsdiensten Trump per wagen terug naar het Witte Huis. In eerdere hoorzittingen klonk het dat Trump tijdens die rit uit alle macht geprobeerd zou hebben om zelf naar het Capitool te gaan. Maar hij werd dus naar het Witte Huis gebracht. Wat deed hij tijdens de bestorming? Sarah Matthews, plaatsvervangend perschef van het Witte Huis, en Matthew Pottinger, plaatsvervangend veiligheidsadviseur van Trump, kwamen daarover in de commissie getuigen. Daarnaast waren er vooraf opgenomen verklaringen, onder andere van Pat Cippollone, hoofd van de juridische dienst van het Witte Huis.
Smeekbedes van medewerkers en familie
Dataverkeer toont dat er tijdens de bestorming vanuit het Witte Huis geen telefoontjes gepleegd zijn. Niet naar Defensie, niet naar Justitie, niet naar Binnenlandse Veiligheid. Wel zou Trump twee keer met zijn persoonlijke advocaat, Rudy Giuliani, gebeld hebben. Nochtans smeekten verschillende mensen hem om actie te ondernemen tegen wat zich in het Capitool aan het afspelen was. Niet alleen naaste medewerkers en adviseurs, maar ook twee van zijn kinderen, Ivanka en Donald jr., hebben dat volgens de commissie gedaan.
"Het moet mogelijk geweest zijn voor Trump om op eender welk moment vanuit het Witte Huis het land toe te spreken", klonk het bij Pat Cippollone. En Sarah Matthews verklaarde dat het Trump "minder dan 60 seconden" gekost zou hebben om naar de persruimte te stappen en "een kwestie van minuten" om alle journalisten bij elkaar te roepen voor een verklaring, als hij dat had gewild.
"Ik wil niet zeggen dat de verkiezingen voorbij zijn"
Uiteindelijk kwam er dan toch een videoboodschap van de president waarin hij de menigte opriep om naar huis te gaan. Dat filmpje zette Trump om 16.17 uur plaatselijke tijd op Twitter. Maar die video kwam er niet zonder slag of stoot. Er was een tekstje voorbereid, maar Trump weigerde dat voor te lezen zoals het was opgesteld. In de tekst stond onder meer "de verkiezingen zijn voorbij". "Ik wil dat niet zeggen", was te horen in opnames die tijdens de hoorzitting afgespeeld zijn. "Ik wil alleen zeggen dat het Congres de resultaten vastgesteld heeft." En Trump weigerde ook om te zeggen dat de relschoppers de wet overtreden hadden. "Dat kan ik niet zeggen."