Uit de oude doos. Het zijn gewoon aasgieren.
7 november 2000
Norit verkocht: aanhouder wint, maar belegger verliest
Door onze redacteur MENNO TAMMINGA
AMSTERDAM, 7 NOV. Gilde kocht Norit zes maanden geleden en verkoopt het nu weer door. De meeste oude aandeelhouders hebben het nakijken. Bedrijvenhandel is bon ton geworden.
Hij kreeg een paar maanden geleden het gevoel alsof hij voor volslagen gek werd gehouden. Maar toen nutsbedrijf Nuon gisterochtend zijn bod op het beursfonds Norit aankondigde, moest A. Otto, vermogensbeheerder bij verzekeraar Delta Lloyd, wel even lachen. En trakteren. Hij had toch gelijk gekregen, en zelfs meer dan dat.
In februari kondigde financier Gilde een bod van 12 euro per aandeel aan op Norit, een bedrijf in waterzuivering en persoonlijke verzorging, met 550 miljoen gulden omzet in 1999 en 1.700 medewerkers.
Delta Lloyd en het Orange beleggingsfonds, die elk iets meer dan 5 procent van de Norit-aandelen bezaten, vonden de prijs te laag - al was de premie op de beurskoers 40 procent. De twee professionele beleggers hadden, gezien de unieke technologie en de verwachte marktgroei van Norit, een prijs in gedachten van 14 tot 16 euro.
Gilde en de Norit-directie stijgerden. Zij wilden met het overnamebod Norit van de beurs halen en voortzetten als een echt particuliere onderneming, waarin de directie ook een participatie zou nemen. Zij dreigden de beleggers die niet wilden aanmelden met een superdividend, dat voor particuliere aandeelhouders fiscaal zeer nadelig was. De dreiging van een rechtszaak door de Vereniging van Effectenbezitters (VEB), die werd gesteund door Delta Lloyd, leverde een compromis op dat beter uitpakte voor particuliere aandeelhouders.
Nu biedt Nuon 11,50 euro per aandeel, wat minder lijkt dan het bod uit februari. Maar het is 50 procent meer. In de tussentijd heeft Norit dat superdividend van 6,75 euro uitgekeerd. De grote winnaars zijn Delta Lloyd en Orange Fund die niet alleen hun zeggenschapsrechten als aandeelhouder gebruikten, maar daarvoor ook financieel zijn beloond. Niet de aandeelhouder won, maar de aanhouder.
Gilde, dochter van de coöperatieve Rabobank, is ook een winnaar: een rendement van 100 procent in zes maanden tijd, al is dat geld dan verdiend in de handel in bedrijven en niet met de beoogde langjarige investering. En de directie van Norit profiteert eveneens mee van de wonderbaarlijke waardevermenigvuldiging.
De handelwijze van Gilde onderstreept dat het inmiddels zelfs onder coöperatieve financiers bon ton is om snel geld te verdienen met aan- en verkoop van bedrijven. Dat is niet iets typisch Amerikaans. Het Finse concern Huhtamäki splitst bijvoorbeeld nu vaten- en verpakkingsproducent Van Leer door de vatendivisie te verkopen, een jaar na de overname van het complete bedrijf.
Ondernemingen worden zelfs heel open in hun aan- en verkoopbeleid. Handelshuis Buhrmann zal, als het betwiste bod op de kleinere concurrenten Ahrend en Samas doorgaat, de productiebedrijven van kantoormeubels van de twee doorverkopen.
De grote verliezers van de jongste Norit-transactie zijn de beleggers die eind april akkoord gingen met het bod en zich door de juridische dreigingen en krachtpatserij van Gilde lieten `overtuigen'. Otto, van Delta Lloyd: ,,Als particuliere aandeelhouder zou ik achteraf toch het gevoel hebben dat ik redelijk in de mangel ben genomen.''
Een andere vermogensbeheerder wijst erop dat de markt voor bedrijven in Nederland kennelijk nog zo onderontwikkeld is dat financiers op zo'n korte termijn zulke hoge rendementen kunnen behalen. ,,Normaal gesproken had Nuon natuurlijk in februari, toen Gilde zijn bod deed, daarover heen moeten gaan met een hogere prijs.'' Dan hadden de `oude' aandeelhouders van Norit de waarde-explosie geïncasseerd.